بازگشت

بشير بن عمر


نـام او را بشر و نام پدرش را عمر، عمرو (الاقبال، ج 3، ص 77؛ انساب الاشراف، ج 3، ص 196، دار التعارف) و عبداللّه نيز گفته اند. (اعيان الشيعه، ج 1، ص 611) و سيّد بـن طـاووس در لهـوف (ص 153) نـام وي را مـحـمـّد بـن بشير ذكر كرده است ولي مورّخان پيشين كسي را به نام محمّد بن بشير در زمره شهيدان كربلا ذكر نكرده اند.

بشير بن عمر حضرمي از ياران شهيد امام حسين (ع) در كربلا است. [1] .

وي چـنـد روز پـيـش از واقعه كربلا به امام حسين (ع) پيوست. شب عاشورا پس از صدور اجـازه انصراف از سوي آن حضرت، براي بشير خبر آوردند كه پسرش در مرز ري اسير شـده اسـت. او بـا شـنيدن اين خبر اظهار داشت: «اميدوارم كه خداوند به من و او در برابر ايـن گـرفتاري ها پاداش دهد دوست ندارم كه فرزندم اسير باشد و من زنده باشم». امام حـسـيـن (ع) بـا شـنـيـدن سخن او فرمود: «خدايت رحمت كند. من بيعت خود را از تو برداشتم برو و براي رهايي فرزندت بكوش». [2] بشير گفت: درندگان، زنده زنده مرا بخورند اگر از تو جدا گردم و در اين بي كسي تنهايت بگذارم و سپس سراغت را از كاروانيان بگيرم؛ نه نه، هرگز! [3] .

حـضـرت فـرمـود: [پس بيا و] اين جامه ها را به فرزندت بده تا براي آزادي برادرش ‍ هزينه كند. آنگاه پنج جامه، به ارزش هزار دينار به او داد. [4] .

بشير بن عمر روز عاشورا به ميدان نبرد شتافت و رجزي به اين مضمون خواند:

اي نـفـس امـروز خداي مهربان را ديدار خواهم كرد و تو از هر احسان و نعمتي پاداش خواهي گرفت.

بيتابي مكن، زيرا همه چيز فاني است و شكيبايي تو در پيشگاه خداوند بيشترين پاداش را دارد. [5] .

او آن قدر با دشمنان جنگيد تا به شهادت رسيد. [6] برخي شهادت او را در حمله نخستين گفته اند. [7] در زيارت ناحيه مقدسه از وي چنين ياد شده است:

السّلامُ عَلي بِشْرِ بْنِ عُمَر الْحَضْرَمي، شَكِّرَ اللّهُ لَكَ قَوْلَكَ لِلْحُسَيْنِ(ع) وَقَدْ اَذِنَ لَكَ فـِي الاِنْصرافِ: اَكَلَتْنِي اِذَنْ السِّباعُ حَيَّا اِنْ فارَقْتُكَ وَاَسْأَلُ عَنْكَ الرّكَبانَ وَاَخْذُلُكَ مَعَ قِلَّةِ الاَ عْوانِ لا يَكُونُ هذا اَبَدا. [8] .

سلام بر بشر بن عمر حضرمي؛ خدا به تو پاداش خير دهد به جهت اعلام وفاداريت نسبت به امام حسين (ع)، آنگاه كه به تو اجازه انصراف داد و در پاسخ گفتي: درندگان زنده زنده مرا بخورند اگر از تو جدا شوم و در اين بي كسي تنهايت گذارم و سپس سراغت را از كاروانيان بگيرم، نه، نه، هرگز چنين نخواهد شد!


پاورقي

[1] تسمية من قتل مع الحسين (ع)، ص 30.

[2] تنقيح المقال، ج 1، ص 173.

[3] الاقبال، ج 3، ص 77.

[4] الملهوف علي قتلي الطفوف، ص 154.

[5] انساب الاشراف، ج 3، ص 404، دارالفکر.

[6] ذخيرة الدارين، ص 179.

[7] همان.

[8] الاقبال، ج 3، ص 77.