از بناهاي تاريخي شام، مسجد جامع دمشق است، كه از عجايب آن شهر به شمار مي آيد، اين مسجد را وليد بن عبد الملك به سال 86 يا 87 يا 88 بنا نموده، و خراج هفت سال كشور را در آن مسجد خرج كرده است، و مورخين مطالبي اغراق آميز درباره آن گفته اند. ابن بطوطه گويد:

مسجد دمشق بزرگترين مسجد دنياست از نظر اجتماع مردم در آن و محكمترين آنها از نظر ساختمان، و بديع ترينشان از حيث زيبايي و بهجت و جمال، كه مانندي براي آن معلوم نشده و شبيهي ندارد. سپس خصوصيات بنا و ستونها و محرابها و قبه النسر و ديگر خصوصيات آن را شرح مي دهد. گفتار مورخان هر چه باشد، انصاف آن است كه بگوييم زيبايي فوق العاده مسجد و دقت صنعت آن مخصوصا در حجاريهاي محراب و منبر غير قابل انكار و اعجاب انگيز است. در وسط مسجد گنبدي است به نام قبه النسر كه بر چهار ستون استوار بوده و از زيبايي خاصي برخوردار است، و در دو طرف آن به دو رديف يعني محاذي هر يك از چهار ستون قبه النسر، ستونهاي سنگي زيبايي كار گذاشته اند، هر رديف به تعداد ده ستون كه مجموعا چهل ستون مي شود. نيز در قسمت غربي آن چاهي است و حوض ‍ سنگي يي كه چاه را پر كرده اند و دهانه چاه با سنگي استوانه اي مشخص ‍ است

ياقوت حموي در معجم البلدان نقل كرده كه جامع دمشق را وليد بن عبدالملك بن مروان در سال 87 يا به قولي 88 بنا كرده و تلاش زيادي را در عمارت مسجد متحمل شده است.

نيز به گفته ياقوت: براي آن چهار در قرار دادند: در طرف شرق باب جيرون، در طرف غرب باب البريد، در سمت قبله باب الزياره، و در مقابل آن «پشت به قبله» باب الفراديس. [1] .