بازگشت

پاسخ به يك سؤال


مي پرسند: آيا نبودن نام حضرت رقيّه در ميان فرزندان امام حسين عليه السلام در كتابها و متون قديم - مانند: ارشاد مفيد، اعلام الوري، كشف الغمّه و دلائل الامامه طبري - بر نبودن چنين دختري براي امام حسين عليه السلام دلالت ندارد؟

پاسخ: با توجّه به مطالب زير، پاسخ اين سؤ ال روشن مي شود:

1. در آن عصر، به دليل اندك بودن امكانات نگارش از يك سو، تعدّد فرزندان امامان از سوي ديگر، و سانسور و اختناق حكومت بني اُميّه كه سيره نويسان را در كنترل خود داشتند از سوي سوم، و بالا خره عدم اهتمام به ضبط و ثبت همه امور و جزئيات تاريخ زندگي امامان موجب شده كه بسياري از ماجراهاي زندگي آنان در پشت پرده خفا باقي بماند؛ بنابراين ذكرنكردن انها دليل بر نبود آنها نخواهد شد.

2. گاهي بر اثر همنام بودن، وجود نام رقيّه در يك خاندان موجب اشتباه در تاريخ شده و همين مطلب، امر را بر تاريخ نويسان اندك آن عصر، با امكانات محدودي كه داشتند، مشكل مي نموده است.

3. گاهي بعضي از دختران دو نام داشتند؛ مثلا طبق قرائني كه خاطرنشان مي شود به احتمال قوي همين حضرت رقيّه را فاطمه صغيره مي خواندند، و شايد همين موضوع، باعث غفلت از نام اصلي او شده باشد.

4. چنانكه قبلا ذكر شد و بعد از اين نيز بيان مي شود، بعضي از علماي بزرگ از قدما، از حضرت رقيّه به عنوان دختر امام حسين ياد كرده اند و شهادت جانسوز او را در خرابه شام شرح داده اند. پس بايد نتيجه گرفت كه بايد كتابها و دلايلي در دسترس آنها بوده باشد كه بر اساس آن، از حضرت رقيّه سخن به ميان آورده اند؛ كتابهايي كه در دسترس ديگران نبوده است، و در دسترس ما نيز نيست.

بنابراين ذكر نشدن نام حضرت رقيّه در كتب حديث قديم هرگز دليل نبودن چنين دختري براي امام حسين عليه السلام نخواهد بود، چنانكه عدم ثبت بسياري از جزئيات ماجراي عاشورا و حوادث كربلا و پس از كربلا در مورد اسيران، در كتابهاي مربوطه، دليل آن نمي شود كه بيش از آنچه درباره كربلا و حوادث اسارت آن نوشته شده وجود نداشته است. [1] .


پاورقي

[1] سرگذشت حضرت رقيه عليهاالسلام ص 13.