روزهاي طفوليت عباس در حالي آغاز شد كه پدر گرانقدر او چون آينه معرفت، ايمان، دانايي و كمال در مقابل او قرار داشت. گفتار الهي و رفتار آسماني علي عليه السلام تأثيري عميق بر وي نهاد.

او خود را بر ساحل درياي علوم و معارف پدر مي ديد و در كنار جهاد و تقوا حس مي كرد. [1] در خانه اي كه بر خاك قرار داشت ولي از افلاك برتري يافته بود؛ خانه اي كه فرشتگان با خضوع و خشوع در آن فرود مي آمدند، محل نزول اسرار هدايت بود و آغوش مهربان آن، پناهگاه هر پناهنده و اميد هر اميدوار محسوب مي شد [2] .

عباس در كودكي زورق نشين درياي بي كرانه معرفت بود و به سان ماه تابان از خورشيد وجود پدر نور مي گرفت. با فراستي چشمگير و دقتي فراوان، خوشه چين خرمن حقايق ولايت بود و از بلنداي بينش امام بهره هاي بسيار مي برد. اميرمؤمنان علي عليه السلام، پرورش و تكامل فرزندش را چنين توصيف مي كند:

«ان ولدي العباس زقّ العلم زقّا.» [3] .

همانا فرزندم عباس در كودكي علم آموخت و به سان نوزاد كبوتر كه از


مادرش آب و غذا مي گيرد از من معارف فرامي گرفت.

امام عليه السلام، كه تسلطي چشمگير بر الفاظ دارد و در بيان حقايق بي نظير است، با عباراتي كوتاه، بلنداي عظمت فرزند عزيز خود را توضيح مي دهد كه عباس از هنگام طفوليت از قابليتي عظيم برخوردار بوده است [4] .

از اين رو، در آغازين روزهايي كه الفاظ بر زبان وي جاري مي شد، امام عليه السلام به فرزندش فرمود: بگو يك.

عباس گفت: يك.

حضرت ادامه داد: بگو دو.

عباس خودداري كرد و گفت: شرم مي كنم با زباني كه خدا را به يگانگي خوانده ام دو بگويم [5] .

پرورش در آغوش امامت و دامان عصمت، شالوده اي پاك و مبارك براي ايام نوجواني و جواني عباس فراهم كرد تا در آينده حوادث، نخلي بلند قامت از استقامت و سنگربان حماسه و مردانگي باشد.

نگاه بصيرت آميز علي عليه السلام آينده عباس را نظاره مي كرد؛ از اين رو گاه سخناني بر زبان مي راند كه آشنايان را در اندوه فرومي برد. روزي ام البنين فرزند دلبندش را در آغوش علي عليه السلام گذارد و با لبخندي رضايت آميز شاهد بوسه هاي پدر بر دستان كودك بود كه سرشك غم از ديدگان اميرمؤمنان عليه السلام جاري شد. با تعجب فراوان علت گريه شوي اش را سؤال


كرد. حضرت، ام البنين عليهاالسلام را از مشيت الهي آگاه كرد و فرمود: دستان عباس در راه ياري حسين عليه السلام قطع خواهد شد!

ناگاه صداي شيون و ناله مادر دلسوخته به آسمان بلند شد و اهل خانه همگي از اين خبر به ناله درآمدند. امام علي عليه السلام از مقام و عظمت نورديده اش نزد خداوند سخن به ميان آورد، از عطاي الهي به عباس پرده برداشت و فرمود:

«پروردگار متعال دو بال به او رحمت خواهد كرد تا به سان عمويش جعفر بن ابيطالب، در بهشت پرواز كند.»

نسيم رحمت آفرين كلام علي عليه السلام آرامش خاطر و تسليم رواني براي ام البنين پديد آورد و او را مسرور ساخت [6] .