عاشورا حركتي الهي بر تارك هستي درخشيد و مجلاي حق در تمام ابعادش در صحنه قيام و جهاد گشت و آن هنگام كه آن دعي بن دعي غروب اسلام را انتظار مي كشيد و ولوغ ولا خبر جاء ولا وحي نزل را مزمزه مي كرد، ناگاه فرزند عصمت و وحي با صلابت رسول الله (ص) و شجاعت علي و نورانيت حسن با تمام هستي خويش در يك نبرد كوتاه اما بي نهايت بامعنا و اخلاص اسلام را از مغربش به جايگاه ثبات آن بازگرداند، تا بار ديگر درخششي ابدي پيدا كرد و ثبوت و ثبات آن را تا قيامت كبري ضامن شد. درخشش عاشورا نه تنها بر اخلاق، عرفان، عقايد، ايمان و بينش انسانها نسبت به حيات دنيوي و اخروي نور افكند، بلكه رفتار و سلوك مكلفين و حقوق فرد و جامعه را تحت الشعاع خود قرار داد. عاشورا هرچند ظهور فعلي اسلام در صحنه پيكار و نبرد بود، ولي پس از آن در صحيفه سجاديه و بعد در حوزه هاي درسي امام باقر و امام صادق «سلام الله عليهما» و بعدها در حديث سلسلة الذهب از جانب امام علي بن موسي الرضا «صلوات الله عليهما» متجلي گشت و در نهايت به صورت توقيع از سوي حجة بن الحسن العسكري - عجل الله تعالي فرجه الشريف - ظهور يافت و در وجود حاكميت ولي فقيه متبلور گشت. و خود عاشورا با همه درخششهايش معلول صلح امام حسن (ع) و جنگهاي چهار ساله اميرالمؤمنين «عليه السلام» و سكوت بيست و پنج ساله و حديث ثقلين و غدير و همه ي اينها معلول آيه ي «اليوم اكملت لكم دينكم و اتممت عليكم نعمتي و رضيت لكم الاسلام دينا» است. اينك كه خدا به اسلام رضايت داده، پس هر دولتي و حكومتي غير از روش و حكومت اسلام محكوم است. قبل از تبيين موارد و شواهدي از ديدگاههاي حقوقي، فقهي حضرت امام خميني رضوان الله تعالي عليه در پيوند با فرهنگ عاشورا به بيان يك مقدمه و دو نكته مي پردازيم.