سرسپردگي به نظام حاكم، نشانه ي بارز ذاتيات ابن سعد بود، وي بنا به اتفاق مورخان، در برابر حاكمان، ذوب مي شد و توازن خود را از دست مي داد، به طمع


اينكه منصب و رياستي به دست آورد.

وي خود را به رنج و سختي افكند تا اعتماد فرزند مرجانه را به دست آورد. ابن سعد، پس از اينكه حضرت حسين عليه السلام را به قتل رساند، به فرزند مرجانه گفته بود: به خدا! با تو چنان اخلاصي در مورد حسين روا داشتم كه اگر با پدرم سعد بن ابي وقاص، چنان اخلاصي مي داشتم، حقش را ادا كرده بودم [1] .

ابن سعد، شخصيتي مستقل و يا اراده اي كريمانه نداشت، بلكه يكي از دنباله روهاي نظام حاكم بود و با هر وسيله اي كه در اختيار داشت، براي كسب توجه آن، تلاش مي كرد.