بازگشت

جنگ اعصاب


آن ستمگر به گروهي از سردمداران كوفه دستور داد كه ترس و وحشت را ميان مردم منتشر سازند كه اين افراد براي انجام اين مهم، دست به كار شدند:

1 - كثير بن شهاب حارثي.

2 - قعقاع بن شور ذهلي.

3 - حجار ابن ابجر.


4 - شمر بن ذي الجوشن ضبابي [1] .

اين افراد، به سوي صفوف سپاه مسلم روان شدند و دست به اشاعه ترس و انتشار اراجيف در ميان آنان زدند و نسبت به آنها اخلاص و وفاداري اظهار نموده آنان را از سپاهيان اهل شام ترساندند كه از جمله گفته هاي كثير بن شهاب اين بود:

«اي مردم! به خانواده هايتان ملحق شويد و در شرّ عجله نكنيد و خود را در معرض كشته شدن قرار ندهيد؛ زيرا سپاهيان امير المؤمنين - يعني يزيد - در حال آمدن هستند، او به امير - يعني ابن زياد - با قيد سوگند به خدا قول داده است كه اگر شما به جنگ با وي ادامه دهيد، از همين امشب، از اينجا دور نشويد، فرزندان شمارا از سهم بيت المال محروم مي كند و جنگجويان شما را در صحنه هاي جنگ مردم شام، بدون چشم داشت، متفرق سازد و بي گناه را به گناهكار و حاضر را به گناه غايب بگيرد تا از اهل معصيت كسي در ميان شما نماند، مگر اينكه كيفر عملكرد خودرا چشيده باشد» [2] .

اين تهديد، همچون صاعقه بر سر مردم كوفه بود، زيرا شامل انواع بي رحمانه اي از ارعاب بود كه عبارتند از:

الف - تهديد آنان به آمدن سپاهيان اهل شام كه به طرف آنها حركت كرده بودند و در صورتي كه اينان به اصرار خود بر نافرماني و عناد ادامه دهند آن سپاهيان، دست به قتل و شكنجه بسياري از آنان خواهند زد.

ب - محروم ساختن آنان از بخشش، در حالي كه كوفه منطقه اي نظامي


بود و همه درآمدهاي اقتصادي خود را از دولت دريافت مي نمود.

ج - جمع كردن آنان در ميدانهاي جنگ مردم شام و فرستادن آنان به صحنه هاي جنگ.

د - اگر بر تمرد خود اصرار و رزند، ابن زياد حكومت نظامي اعلام مي كند و با سياست پدرش در ميان آنان عمل مي كند كه آن سياست، نشانه هاي مرگ و ويراني داشت تا اينكه به همه انواع شورش و عصيان پايان دهد.

ديگر عمّال حكومت نيز به انتشار ترس و وحشت و پراكندن هراس دست زدند، از جمله شايعاتي كه ميان مردم پراكنده ساختند، اين بود:

«اي مردم كوفه! از خدا پروا كنيد و براي فتنه شتاب مكنيد و ميان اين امّت تفرقه نيندازيد و اسبان اهل شام را برخودتان وارد نكنيد كه آنها را چشيده و قدرتشان را آزموده ايد...».


پاورقي

[1] همان، ص31.

[2] طبري، تاريخ 371 - 370 / 5.