معاويه، خزانه مركزي را براي استحكام بخشيدن به حكومت و قدرت خويش به كار گرفت و مال را به عنوان سلاحي براي توانا ساختن خود در رهبري امّت و رياست دولت، مورد استفاده قرار داد.

«سيد مير علي هندي» مي گويد: «ثروتهايي كه معاويه از حكومتش بر شام جمع آوري كرده بود، او و اطرافيانش، آنها را بر سربازان مزدورش مسرفانه مصرف مي نمود، آنان كه وي را در خفه كردن هر زمزمه اي بر ضد حكومتش ياري كرده بودند» [1] .

اين سياست، نزد مسلمين چيز تازه اي بود كه هيچيك از خلفاي پيشين بدان نينديشيده بودند، خلفاي اموي بعد از او نيز بر همين شيوه رفتار كردند و مال را وسيله اي براي تحكيم قدرت خويش به كار گرفتند.

«دكتر محمد مصطفي» مي گويد: «از عناصر سياست امويان، به كارگيري


مال به عنوان سلاحي براي ارعاب و وسيله اي براي تقرّب بود؛ زيرا گروهي از مردم را از آن محروم ساختند ولي آن را چندين برابر بيشتر به گروهي ديگر دادند تا بهايي براي وجدان و تضميني براي سكوت آنان باشد» [2] .

«شكري فيصل»، مال را يكي از دو عامل اساسي مي داند كه اجتماع اسلامي به صورتي عجيب در برابر آنها خاضع گشت و از جمله عوامل در فتنه هاي سياست و تسلط طبقه حاكم از قريش و نيز يكي از عوامل پيدا شدن اختلاف ميان عرب و غير عرب و حتي ميان خود مردم عرب بوده است [3] .