بازگشت

ساقط نمودن خمس


«خمس»، حق واجبي براي خاندان رسول خدا صلي الله عليه و آله مي باشد كه نصّ قرآن كريم بر آن آمده و خداي متعال فرموده است: «وَاعْلَمُوا أنَّما غَنِمْتُمْ مِنْ شَيْ ءٍ فَاَنَّ للَّهِِ خُمُسَهُ و َلِلرَّسُولِ و َلِذِي الْقُرْبي و َالْيَتامي و َالْمَساكينِ و َابْنِ السَّبيلِ إنْ كُنْتُمْ امَنْتُمْ بِاللَّهِ و َما اَنْزَلْنا عَلي عَبْدِنا يَوْمَ الْفُرْقانِ يَوْمَ الْتَقَي الْجَمْعانِ و َاللَّهُ عَلي كُلِّ شَيْ ءٍ قَديرٌ» [1] .


«... و بدانيد كه هرچه را به غنيمت گيرند، خمس آن براي خداست و براي پيامبر و خويشان و يتيمان و مسكينان و ابن السبيل، اگر به خدا ايمان آورده باشيد و به آنچه بربنده خود نازل نموديم، روز فرقان، روزي كه دو گروه در برابر هم مصاف نمايند و خداوند برهر چيزي تواناست».

مسلمين، اجماع دارند كه پيامبر صلي الله عليه و آله سهمي از خمس را به خود اختصاص مي داد و سهم ديگري از آن را به خويشان خود مخصوص مي ساخت و اين سيره آن حضرت بود تا هنگامي كه خداوند آن حضرت را به رفيق اعلي اختيار فرمود. و هنگامي كه ابوبكر به قدرت رسيد، سهم پيامبر صلي الله عليه و آله و سهم خويشاوندانش را ساقط نمود و بني هاشم را از آن بازداشت و آنهارا همانند ديگران قرار داد [2] .

بضعه رسول و گل آن حضرت، يعني حضرت فاطمه زهرا عليها السلام به وي پيغام داد تا آنچه را از خمس خيبر باقي مانده است به وي بپردازد، ولي وي از اينكه چيزي به آن حضرت بپردازد، خودداري نمود [3] و شبح فقر را بر خاندان پيامبر صلي الله عليه و آله سايه افكن ساخت و مهمترين منابع اقتصادي را كه خداوند براي آنان فرض نموده بود، از آنها بازداشت.


پاورقي

[1] انفال : 41.

[2] الکشاف، در تفسيرآيه خمس.

[3] بخاري، صحيح 177:5. مسلم، صحيح 1380:3.