خداوند، مودت اهل بيت عليهم السلام را بر مسلمين واجب نموده است. خداي متعال مي فرمايد: «قُلْ لَا أسْألُكُمْ عَلَيْهِ أجْراً إلَّا الْمَوَدَّةَ فِي الْقُرْبي و َ مَنْ يَقْتَرِفْ حَسَنَةً نَزِدْ لَهُ فِيهَا حُسْناً إنَّ اللَّهَ غَفُورٌ شَكُورٌ» [1] .


«بگو كه بر آن از شما مزدي نمي خواهم جز دوست داشتن خويشانم و هركس نيكي كند، به او بيشتر پاداش مي دهيم و خداوند بخشنده سپاسگزاراست».

جمهور مسلمين بر اين عقيده اند كه مقصود از «قربي»، همانا علي، فاطمه و دو فرزندشان حسن و حسين مي باشد و «اقتراف حسنه» عبارت است از كسب ثواب در مودت و محبت آنان. بعضي از روايات رسيده در اين مورد، بدين شرح مي باشد:

1 - «ابن عباس» روايت كرده: «هنگامي كه اين آيه نازل شد، گفتند: يا رسول اللَّه! نزديكان شما كه مودتشان را بر ما واجب نموده اي چه كساني هستند؟ آن حضرت صلي الله عليه و آله فرمود: علي، فاطمه و دو پسرشان» [2] .

2 - «جابر بن عبداللَّه» روايت كرده: «مردي اعرابي نزد پيامبر صلي الله عليه و آله آمد و گفت: اي محمد! اسلام را بر من عرضه كن. آن حضرت صلي الله عليه و آله فرمود: شهادت مي دهي كه پروردگاري جز خداي يكتا نيست و شريكي ندارد و اينكه محمد بنده و فرستاده اوست؟

اعرابي گفت: آيا از من پاداشي بر آن مطالبه مي كني؟

حضرت صلي الله عليه و آله فرمود: نه، جز مودت نسبت به خويشان.

اعرابي: خويشان من يا خويشاوندان تو؟

پيامبر صلي الله عليه و آله: خويشان من.

اعرابي: بيا تا با تو بيعت كنم بر آنكه تو را دوست ندارد و خويشان تو را


دوست نمي دارد، لعنت خدا باد.

پيامبر صلي الله عليه و آله فرمود: آمين» [3] .

3 - «ابن عباس» روايت كرده: «هنگامي كه قول خداي تعالي نازل شد: «قُلْ لَا أسْألُكُمْ عَلَيْهِ أجْراً إلَّا الْمَوَدَّةَ فِي الْقُرْبَي»، عده اي با خود گفتند: او نمي خواهد جز اينكه مارا بعد از خود در مورد خويشاوندانش تشويق نمايد. پس جبرئيل به پيامبر صلي الله عليه و آله خبر داد كه آنها آن حضرت را متهم نموده اند، پس اين آيه نازل شد: «أمْ يَقُولُونَ افْتَري عَلَي اللَّهِ كَذِباً» [4] ، «آيا مي گويند كه بر خدا دروغي بسته است؟»،پس آن قوم گفتند: اي پيامبر خدا! تو راستگو هستي، آنگاه نازل شد: «و َهُوَ الَّذِي يَقْبَلُ التَّوْبَةُ عَنْ عِبَادِهِ...» [5] ، «واوست كه توبه را از بندگانش مي پذيرد» [6] .

4 - احتجاج نمودن عترت طاهره به اينكه اين آيه در مورد آنها نازل شده است؛ زيرا سبط نخست پيامبر صلي الله عليه و آله حضرت امام حسن عليه السلام ضمن خطابه اش فرمود: «و من از اهل بيت هستم كه خداوند مودت آنان را بر هر مسلماني فرض نموده و فرموده است: بگو كه از شما بر آن مزدي درخواست نمي كنم جز دوستي در مورد خويشاوندانم و هركس نيكي كند براي او پاداش بيشتري در نظر مي گيريم كه نيكي كردن مودت ما اهل بيت است» [7] .

و در مورد اين آيه، سيد الساجدين و العابدين، حضرت امام علي بن


الحسين عليه السلام احتجاج نمود هنگامي كه به اسارت نزد يزيد طاغوت برده شد و بر پلگان دمشق نگاهداشته گرديد، مردي از اهل شام روي به آن حضرت نمود و به او گفت: «سپاس خداي را كه شمارا كشت و ريشه كن ساخت و دو شاخ فتنه را قطع نمود».

امام به او نگاه كرد و او را فريب خورده يافت كه تبليغات گمراه كننده وي را گمراه نموده و از راه راست به در كرده است، پس به او فرمود: «آيا قرآن را خوانده اي؟».

- آري.

- «آيا آل حم را خوانده اي؟».

- قرآن را خوانده باشم و آل حم را نخوانده ام؟

- «آيا نخوانده اي: «لَا أسألُكُمْ عَلَيْهِ أجْراً إلَّا الْمَوَدَّةَ فِي الْقُرْبي»؟».

- آن مرد حيران شد و لرزه بر اندامش افتاد و با شتاب گفت: آيا شما آنان هستيد؟

- «آري» [8] .

و حضرت امام امير المؤمنين عليه السلام فرمود: در مورد ماست آل حم؛ آيه اي كه مودت مارا نگه نمي دارد مگر هر مؤمني. سپس: «قُلْ لَا أسألُكُمْ عَلَيْهِ أجْراً إلَّا الْمَوَدَّةَ فِي الْقُرْبي»را تلاوت فرمود [9] .