در پاره اي از روايات آمده است كه عدد آنها به غير از خود امام حسين (ع) هفده نفر بوده و چنانچه از ابن نما نقل شده راويان گفته اند: هرگاه ما داستان شهادت امام حسن (ع) را در نزد حضرت محمد بن علي باقر يادآور مي شديم آن حضرت مي فرمود: «قتلوا سبعة عشر انسانا كلهم ارتكضوا في بطن فاطمة بنت اسد ام علي.» يعني؛ هفده انسان پاك را كشتند كه همگي از رحم فاطمه دختر اسد مادر علي بودند. [1] .

چنانچه در زيارت ناحيه ي مقدسه نيز كه انشاء الله پس از اين مذكور خواهد شد نام هفده نفر از اين خاندان هست.

در روايت امالي صدوق (ره) [2] نيز در داستان عبور اميرالمؤمنين از سرزمين كربلا در


هنگام رفتن به سوي صفين آمده است كه فرمود: «و هذه ارض كرب و بلاء يدفن فيها الحسين و سبعة عشر رجلا من ولدي و ولد فاطمة.» يعني؛ و اين سرزمين كربلا است كه در آن دفن مي شود حسين (ع) و هفده نفر از فرزندان من و فرزندان فاطمه.

البته منظور از فاطمه در اينجا ظاهرا فاطمه بنت اسد است، چنانچه در روايت بالا گذشت و از باب «تغليب» ذكر شده، چون بيشتر اين هفده نفر از فرزندان امام حسن و امام حسين (ع) بوده اند.

و همين قول را مفيد (ره) در ارشاد روايت كرده و مي گويد: «نام كساني كه از خاندان امام حسين با آن حضرت در كربلا كشته شدند هفده تن بودند و حسين (ع) هجدهمين آنان بود از اين قرار است:

عباس، عبدالله، جعفر، عثمان (كه اين چهار تن پسران اميرالمؤمنين بودند و مادرشان ام البنين بود)، عبدالله، ابوبكر، (كه اين دو نيز فرزندان اميرالمؤمنين و مادرشان ليلي دختر مسعود دارمي بوده) [3] ، علي، عبدالله (فرزندان امام حسين (ع)،) قاسم، ابوبكر، عبدالله (فرزندان امام حسن بن علي) محمد، عون (فرزندان عبدالله بن جعفر)، عبدالله، جعفر، عبدالرحمن (فرزندان عقيل بن ابيطالب)، محمد فرزند ابي سعيد بن عقيل. [4] .



قول ديگر آن است كه عدد آنها بجز امام حسين (ع) هجده نفر بوده، چنانچه در روايت ريان بن شبيب از امام رضا (ع) بود، و ما پيش از اين آن را نقل كرديم، امام (ع) در آن حديث مي فرمايد: «يابن شبيب ان كنت باكيا لشي ء فابك للحسين بن علي بن أبي طالب فانه ذبح كما يذبح الكبش و قتل معه من اهل بيته ثمانية عشر رجلا، ما لهم في الارض شبيهون...» يعني؛ اي پسر شبيب اگر خواستي براي چيزي گريه كني براي حسين


بن علي بن ابيطالب (ع) گريه كن كه او را همانند گوسفند سر بريدند، و به همراه او هجده نفر از خاندانش را كشتند كه در روي زمين مانندي نداشتند... [5] .

در ارشاد مفيد از عبدالله بن ربيعه ي حميري نقل كرده است كه من در شام نزد يزيد بن معاويه بودم كه زجر بن قيس وارد شد و يزيد به او گفت: «چه خبر داري؟»

ابن قيس گفت: مژده، كه حسين بن علي (ع) با هجده نفر از خاندانش و شصت نفر از يارانش بر ما درآمدند و ما از آنها خواستيم كه يا تسليم شوند يا سر به فرمان عبيدالله بن زياد درآورند يا بجنگند تا به آخر. [6] .

نظير آن نيز از شمر بن ذي الجوشن، عليهما اللعنة، نقل شده است.

قول سوم آن است كه آنها بجز امام حسين (ع) بيست و يك نفر بودند. چنانچه ابوالفرج در كتاب مقاتل الطالبيين نقل كرده است، و در پايان نام آنها گويد: همه ي آنهايي كه از فرزندان ابوطالب در كربلا شهيد شدند بجز آنان كه مورد اختلاف است بيست و دو نفر بوده اند. [7] .

و البته قول سوم خلاف مشهور است و ميان اين سه قول، قول دوم مشهورتر است.