بازگشت

سه تذكر لازم در اين حديث


تذكر اول: گنجي شافعي پس از نقل حديث گفته است كه سند، (يعني سند اين حديث) سندي است كه امامان و پيشوايان شهرهاي مختلف در صحت آن اجماع دارند. و يكي از آنها محمد بن جرير طبري است كه آن را در كتاب خود نقل كرده، و ديگري امام اهل حديث و محدث مردم عراق و مورخ ايشان، ابن ثابت خطيب، كه آن را در تاريخ خود ذكر كرده است، و يكي ديگر از ايشان محدث اهل شام و شيخ و بزرگ اهل نقل، ابن عساكر دمشقي است كه اين حديث را در جزء صد و سي و سوم از تاريخ خود كه در ترجمه ي حسين بن علي و مناقب او نوشته، ذكر نموده است. تذكر دوم: ربيعه سعدي راوي اين حديث ظاهرا ربيعه بن ناجذ ازدي است كه در كتابهاي رجال و تراجم به ربيعه ي اسدي كوفي معروف است و محتمل است بين «سعد» و «اسد» هم اشتباهي رخ داده و به جاي اسدي در اين روايت سعدي ذكر شده باشد. او از ياران و اصحاب اميرالمؤمنين (ع) بود كه در مسير صفين در ركاب آن حضرت شمشير مي زد، و از آن بزرگوار اين حديث را نقل كرده است.

داستان مسافرت به مدينه و ديدارش با حذيفه ظاهرا در زمان خلفاي ثلاثه و شايد در زمان عثمان بود كه مردم درباره ي برتري اصحاب اختلاف نظر داشته، و مردم كوفه عموما خاندان رسول خدا (ص) و علي (ع) را برتر از ديگران مي دانستند. حذيفة بن يمان نيز از صحابه بزرگ رسول خدا (ص) و از اصحاب مخصوص اميرالمؤمنين (ع) بوده است كه در پايان عمر خود در زمان خلافت عثمان به كوفه آمد و در آنجا بود تا از دنيا رفت.


البته خلافت اميرالمؤمنين (ع) را نيز درك كرد ولي چهل روز يا كمتر پس از بيعت مردم با علي (ع) در مدينه و قبل از آنكه آن حضرت به كوفه بيايد، در كوفه درگذشت.

منظور حذيفه در نقل اين حديث بيشتر ذكر فضيلت علي (ع) است، كه به مناسبت فضيلت ديگران و از جمله امام حسين (ع) در آن ذكر شده است.

تذكر سوم: نظير اين حديث در كتابهاي ديگر اهل سنت نيز با سندهاي ديگر و با مختصر اختلافي درباره ي امام حسين (ع) نقل شده است. (ملحقات احقاق الحق، ج 11، صفحات 283 - 282)، و ما نيز در كتاب زندگاني امام حسن (ع) نظير اين حديث را درباره ي آن حضرت و برادرش امام حسين (ع) در ضمن داستاني طولاني از كتابهاي اهل سنت نقل كرده ايم. [1] .


پاورقي

[1] براي اطلاعات بيشتر به زندگاني امام حسن (ع) بخش 2 مراجعه کنيد.