بازگشت

ماه محرم- سال يكصد و سي و دوم هجري قمري


زنداني شدن ابراهيم بن محمد به دستور مروان بن محمد.

از سال 100 قمري، دعوت عباسيان و هواداران آنان براي قيام بر ضد بني اميه و بيعت با «الرضا من آل محمد صلي الله عليه و آله» آغاز گرديد و رهبري جنبش را محمد بن علي بن عبدالله بن عباس بن عبدالمطلب بر عهده داشت. وي در آغاز روزگار در «حميه» يا در «كرار» از كوهستان هاي شام زندگي مي كرد و داعيان و نمايندگان او به طور پنهاني در سراسر جهان مردم را به قيام فرا مي خواندند.

ولي عمرش كفاف نكرد و پيش از قيام سراسري مردم بدرود حيات گفت. وي در هنگام وفاتش پسرش ابراهيم را جانشين خود كرد. ابراهيم كه معروف به «امام» بود، داعيان خود را براي زمينه سازي قيام و جنبش ‍ عمومي آماده كرد.

ابومسلم در ايران و ابوسلمه در مناطق عرب نشين از بزرگترين داعيان او بودند. مروان بن محمد، معروف به مروان حمار، در آن هنگام خلافت امويان را بر عهده داشت. وي به پنهان گاه امام ابراهيم بن محمد، آگاه گرديد و به وليد بن معاوية بن مروان بن حكم، عامل خود در دمشق دستور داد كه ابراهيم را دستگير و زنداني نمايد. به اين هدف كه با دستگيري وي جنبش ‍ ضد اموي را كنترل و سركوب كند. وليد در شام به مخفي گاه ابراهيم پي برد و او را دستگير كرد و زنداني نمود.اين واقعه در محرم سال 132 قمري، همان سالي كه عباسيان در كوفه به خلافت رسيدند، واقع گرديد. ابراهيم پس از دو ماه تحمل زندان و شكنجه بدرود حيات گفت.

اما جنبش عباسيان نه تنها خاموش نشد، بلكه فراگير و سرانجام به پيروزي رسيد. هواداران بني عباس زماني كه به پيروزي رسيدند، به علت زنداني بودن ابراهيم در شام، به وي دست رسي نداشتند. بدين جهت با ولي عهدش ابوالعباس عبدالله بن محمد، معروف به سفاح كه برادر وي بود، در كوفه بيعت كردند و حكومت عباسيان را پايه گذاري كردند. [1] .


پاورقي

[1] نک: التنبيه و الاشراف، ص 292.