بازگشت

روز شانزدهم محرم- سال شانزدهم هجري قمري


تدوين تاريخ اسلامي.

در عصر خليفه دوم برخي از استانداران و برخي از دورانديشان مدينه لزوم انتخاب تاريخي ويژه اي براي مسلمانان را به اطلاع خليفه رسانيدند.

عمر بن خطاب كه دو سال و نيم از خلافتش مي گذشت، تصميم گرفت براي مسلمانان تاريخ ويژه اي ترتيب دهد.

به همين جهت تعدادي از صاحب نظران مهاجر و انصار را گرد آورد و با آنان درباره تدوين تاريخ اسلامي مشورت و گفت و گو كرد.

امير مؤمنان علي بن ابي طالب عليه السلام نيز كه در آن جمع حضور داشت، پيشنهاد كرد: به خاطر اهميت هجرت پيامبر اسلام صلي الله عليه و آله از مكه به مدينه منوره، هجرت آن حضرت را مبداء تاريخ قرار بدهند. غير از آن حضرت، برخي از حاضران تولد پيامبر صلي الله عليه و آله، برخي سال بعثت آن حضرت، برخي سال رحلت آن حضرت را پيشنهاد كرده بودند. هم چنين بعضي ها تاريخ رومي (ميلادي) و عده اي هم تاريخ فارس (فرس ‍ قديم) را پيشنهاد نمودند. ولي عمر بن خطاب پيشنهاد اميرمؤمنان علي بن ابي طالب را اصلح دانست و همان را تاييد كرد و بنا گذاشت كه هجرت پيامبر صلي الله عليه و آله مبداء تاريخ اسلامي باشد.

پس از آن درباره ابتداي سال قمري كه از چند ماهي آغاز گردد، گفت و گو شد. در اين باره هم نظرهاي گوناگوني ارائه گرديد. برخي به خاطر اهميت ماه رمضان، ابتداي رمضان را و برخي به خاطر اهميت حج، اول ذي حجه را و برخي ماه رجب را كه در عصر جاهليت اهميت ويژه اي در نزد عرب ها داشت و عثمان بن عفان، ماه محرم را به خاطر اين كه نخستين ماه حرام است، پيشنهاد نمودند. عمر بن خطاب پيشنهاد عثمان را پذيرفت و دستور داد كه نخستين ماه سال قمري را از محرم آغاز كنند.

لازم به يادآوري است كه اول محرم نخستين سال قمري (دو ماه پيش از هجرت پيامبر صلي الله عليه و آله) مصادف بود با نخستين روز فروردين (عيد نوروز) سال 33 حكومت خسرو پرويز ساساني. [1] .


پاورقي

[1] نک: تاريخ دمشق، ج 1، ص 37.