بازگشت

روز پانزده محرم- سال دوم هجري قمري


وقوع غزوه كدر.

قرارة الكدر، كه غزوه كدر از آن نام گرفت، نام آبي است در ناحيه معدن پس ‍ از سد معونه. ميان اين مكان تا مدينه منوره هشت چاپار فاصله است.

بنا به روايت محمد بن عمر واقدي (متوفاي 207 قمري) اين غزوه در نيمه محرم و بيست و سومين ماه هجرت، به فرماندهي رسول خدا صلي الله عليه و آله و سلم واقع گرديد. [1] .

علت وقوع اين نبرد آن بود كه به پيامبر اسلام صلي الله عليه و آله و سلم خبر دادند كه گروهي از قبايل «غطفان» و «بني سليم» در «قرارة الكدر» گرد آمده و آماده نبرد با مسلمانان گرديدند.

پيامبر صلي الله عليه و آله و سلم كه براي جهاني نمودن دين اسلام و هدايت نسل بشر به اين موهبت الهي، چاره اي جز رفع فتنه و برداشتن مزاحمت هاي داخلي نداشت، هميشه در صحنه سياست عصر خود حاضر بود و جوانب امور را از دور و نزديك در كنترل خود داشت.

به همين جهت پس از باخبر شدن از دسيسه هاي قبايل غطفان و بني سليم، بي درنگ سپاهي از مسلمانان بسيج كرد و خود فرماندهي اين سپاه دويست نفري را بر عهده گرفت و عازم قرارة الكدر گرديد.

آن حضرت در اين سفر جهادي، اين مكتوم و به روايتي سباع بن عرفطه غفاري را جانشين خود در مدينه نمود.

سپاه اسلام هنگامي كه به قرارة الكدر رسيد، متوجه شد كه دشمنان از ترس ‍ سپاه اسلام از آن مكان گريخته اند ولي نشانه هاي شتران و آبشخور آنها باقي است. پيامبر صلي الله عليه و آله و سلم، ياران خود را به فراز كوه ها و اطراف آن مكان به سراغ دشمنان فرستاد ولي ياران رسول خدا صلي الله عليه و آله و سلم به آنان دست نيافتند. تنها به شباناني برخوردند كه شتران قبايل بني سليم و غطفان را در آن نواحي مي چرخانيدند.

مسلمانان، شبانها و شرتان آنها را به غنيمت گرفتند. در ميان شبانهاي اسير، نوجواني بود به نام «يسار» كه تقسيم غنايم جنگي، نصيب پيامبر صلي الله عليه و آله و سلم گرديد.

رسول خدا صلي الله عليه و آله و سلم، يسار را آزاد كرد و از آن زمان به بعد، وي به يكي از ياران نزديك پيامبر صلي الله عليه و آله و سلم تبديل گرديد.

به هر حال، مسلمانان بدون هيچ گونه درگيري با دشمنان، به همراه غنايم به دست آمده به مدينه مراجعت نمودند.

از «ابي اروي دوسي» روايت شده است كه گفت: من خود در اين غزوه حضور داشتم و از كساني بودم كه راندن شتران را بر عهده داشتم.

چون به «صرار» در سه مايلي مدينه مدينه پيامبر صلي الله عليه و آله خمس شتران را گرفت و بقيه را كه چهارصد شتر بود، ميان مسلمانان تقسيم نمود كه به هر نفري دو شتر رسيد.

پيامبر صلي الله عليه و آله جهت اطمينان از دفع شرارت ها و فتنه جويي هاي بني سليم و غطفان، مجددا سپاهي به فرماندهي غالب بن عبدالله ليثي به كدر فرستاد. نيروي اعزامي پس از نبرد مختصر با دشمن و با دادن سه شهيد، فاتحانه به مدينه مراجعت نموده و به همراه خود غنايم بسياري آوردند. [2] .


پاورقي

[1] المغازي، ج 1، ص 182.

[2] نک: المغازي، ج 1، ص 182؛ تاريخ ابن خلدون، ج 1 ص 414 و فروغ ابديت، ج 1، ص 533.