قيس مدتي كارگزار عثمان در خراسان بود. [1] .

به هنگام كمك خواستن عثمان از اهل بصره، قيس برخاست و مردم را به ياري او تشويق كرد. مردم به ياري عثمان شتافتند؛ ولي با دريافت خبر قتل او بازگشتند. [2] او در روزگار معاويه براي عبدالله بن عامر سرپرست پاسبانان بصره بود؛ سپس عبدالله مدت دو سال او را والي خراسان كرد؛ ولي پس از آن، وي را عزل كرد [3] و به زندان افكند. [4] آن گاه با وساطت مادرش كه خواهر عبدالله بود، از زندان آزاد شد. قيس بار ديگر مورد توجه عبدالله قرار گرفت و در بصره فرمان روايي يافت. چون معاويه در سال 45 ه.ق زياد بن سميه را بر بصره گماشت، قيس بن هيثم والي مرودروذ، فارياب و طالقان شد و مدتي را در آن سامان فرمان روايي كرد و سپس به بصره آمد.

قيس بن هيثم به عنوان يكي از سران بصره، نامه ي دعوت امام حسين عليه السلام را از سفير آن حضرت، سليمان بن رزين، دريافت كرد [5] ؛ اما به اين دعوت پاسخ نداد.


قيس به سال 66 ه.ق فرماندهي جنگ جويان عبدالله بن زبير، عليه سپاه مختار بود و در سال 67 ه.ق در جنگ با مختار با مصعب بن زبير همراه شد و فرماندهي ساكنان عاليه را بر عهده داشت. گويا او به همراه ياران مصعب، در مصاف با عبدالملك بن مروان كشته شد. [6] .