بازگشت

آخرين سلام امام عصر


امام در زيارت ناحيه پس از آن كه نام هفتاد و هشت نفر را به نيكي و ستايش ياد مي كند و بر هر يك سلام مخصوص مي فرستد، آخرين فردي كه از او نام مي برد و به او سلام مي دهد، عمرو بن عبداللّه جندعي است. مي فرمايد: السلام علي الجريح المرتّب [1] معه عمرو بن عبداللَّه الجُندعي [2] ، سلام بر مجروح سرخ بال همراه ايشان، عمرو بن عبداللَّه جندعي. [3] .



پاورقي

[1] و در کتاب ابصار العين، ص 136: (المرتث) ضبط کرده است.

[2] بحار الانوار، ج 45، ص 73.

[3] شايد منظور از ايشان، حضرت اباعبداللَّه يا سوار بن ابي‏عمير باشد. بنابراين از تعبير «معه» دانسته مي‏شود که عمرو با يکي از آن دو بزرگوار، با هم مجروح شده‏اند. توضيح دو نکته مبهم: ناگفته نماند که اگر چه از کتاب الحدائق الورديه و ديگران استفاده مي‏شود که عمرو بن عبداللَّه جندي و سويد بن عمرو و بشير بن عمرو حضرمي از جمله آخرين نفراتي بودند که به ياري امام حسين شتافتند، اما هنوز بدرستي روشن نيست که عمرو بن عبداللَّه جندي چه وقت وارد ميدان گشته است. زيرا معروف در نزد ارباب مقاتل اينست که اول ياران غير بني‏هاشم به ميدان رفته سپس بني‏هاشم به ياري امام حسين شتافتند. شايد منظور ايشان اينست که عمرو بن عبداللَّه جندعي و آن دو نفر ديگر آخرين نفرات باقيمانده از ياران غير بني‏هاشم بوده‏اند نه آخرين نفرات ياري‏کنندگان امام.

نکته دوم اين که در زيارت ناحيه آمده است: السلام علي المرتّت معه عمرو بن عبداللَّه الجُندعي (ذخيرة الدارين، ص 253) و در اين جمله دو احتمال است. احتمال اول اين که عمرو بن عبداللَّه در دفاع از حسين بن علي به همراه آنحضرت زخمي شد، و احتمال دوم آن که حضرت در زيارت ناحيه اوّل به نام سوار بن ابي‏عمير نهمي اشاره فرموده که زخمي شده است سپس عمرو بن عبداللَّه جندعي را بر او عطف مي‏کند. و با اين بيان بگوئيم که حضرت خواسته‏اند بفرمايند سلام بر اين يار سرخ بال و مجروح حادثه‏ي عاشورا. نه اين که اشاره باين بوده که هر دو با هم به ميدان رفته و زخمي شده‏اند.