سكوت در مقابل حكومت باطل و بي تفاوت بودن نسبت به وضع موجود جامعه موجب نهادينه شدن و ثبات هرچه بيشتر معيارها و ارزشهاي ضد دين مي گردد و به قدرتهاي جابر مشروعيت اجتماعي و سياسي مي بخشد. آنچه در قيام امام حسين (ع) و امام خميني (ره) ملاحظه مي گردد اين است كه هر دو نهضت از ابتدا با نه گفتن به وضع موجود و عدم پذيرش حكام جور شروع مي شوند.

هنگامي كه بني اميه با توسل به معيارهاي نژادپرستانه و استثمار و اغفال مردم سعي مي نمود كه تسلط خود را با حاكميت معاويه بر جامعه اسلامي گسترش دهد امام حسين (ع) به اين امر اعتراض نمودند و در نامه اي خطاب به وي چنين فرمودند:

اني لا اعلم فتنة اعظم علي هذه الامة من ولايتك عليها

و هنگامي كه معاويه بر خلاف سيره رسول الله از امام براي خلافت موروثي خاندان بني اميه و جانشيني فرزندش يزيد بيعت خواست با مخالفت ايشان روبرو شد و محال است شخصيتي كه اسوه اسلام محمدي است به چنين ذلتي تن دهد و بر اسلام تقلبي مهر تاييد نهد. امام حسين (ع) با توجه به دستورات كلي مكتب اسلام تسليم حكومت جور نمي شود و در مقابل آن واكنش از خود نشان مي دهد. استاد شهيد مطهري درباره اين وجه قيام امام حسين (ع) مي گويد:

تا اينجا اين نهضت ماهيت عكس العملي آنهم عكس العمل منفي در مقابل يك تقاضاي نامشروع دارد و به تعبير ديگر ماهيتش ماهيت تقوا است، ماهيت قسمت اول لا اله الا الله يعني لا اله است در مقابل تقاضاي نامشروع نه گفتن است. منظور اينكه نهضت از سنخ تقواست از سنخ اين است كه هر انساني در جامعه خودش مواجه مي شود با تقاضاهايي كه به شكلهاي مختلف به صورت شهوت، به صورت مقام، به صورت ترس و به صورت ارعاب از او مي شود و بايد در مقابل همه آنها بگويد نه. [1] .

امام خميني (ره) نيز با اقتدا به امام حسين (ع) چنين كردند و در مقابل حكومت جابر همه مصيبتها را تحمل كردند و با ايستادگي و سازش ناپذيري خود مشروعيت اجتماعي و سياسي نظام شاهنشاهي را براي اولين بار در تاريخ ايران زير سئوال بردند و براي هميشه جور آن را از سر مردم كم كردند.

آزادگي و ظلم ستيزي راه امام حسين (ع) بود كه در وجود امام خميني (ره) دوباره متجلي گشت و خود ايشان مي فرمايند:

حضرت سيدالشهدا به همه آموخت كه در مقابل ظلم، در مقابل ستم، در مقابل حكومت جائر چه بايد كرد.. [2] .

امام مسلمين به ما آموخت كه در حالي كه ستمگران زمان به مسلمين حكومت جائرانه مي كنند در مقابل او اگرچه قواي شما ناهماهنگ باشد به پا خيزيد و استنكار كنيد. اگر كيان اسلام را در خطر ديديد فداكاري كنيد و خون نثار نماييد. [3] .