بازگشت

فصلي «بعلي» در صلوات


و سيد علامه ي متتبع سيد عبدالله شبر (ره) در مصابيح الانوار بعد از نقل آنچه از علامه ي مجلسي (ره) نقل شد فرموده: اقول بل الفصل بها موجود في كثير من الادعية و الاذكار سيما في الصحيفة السجادية و لو لا خوف الاطالة لتلوت عليك من ذلك شطرا و افرا [1] .

ولي واضح است كه در ميان شيعه عموما در صلوات با (علي) فصل نمي كنند خواه در مقام صلوات گفتن باشد يا در كتابت صلوات در كتب و مؤلفات چنانچه كتب و مؤلفات شيعه به اين موضوع بهتر گواه عادل و شاهد صادق است و بلاشك عمل عموم شيعه بر اين است و شايد جهت آن اينست همانا استعمال (علي) موهم فصل است به اين مناسبت ترك كرده اند گرچه از جهات ادبي اشكالي ندارد و فصل نيست و اما روايتي كه بزرگان: شيخ اعظم بهائي (ره) و علامه ي مجلسي (ره) به آن اشاره كرده اند ثابت نيست [2] و در كتب حديث شيعه وجود ندارد چنانچه اساتيد

535@

فن حديث تصريح فرمودند و لذا احتياجي به توجيه چنين حديثي كه در كتب حديث اثري از آن نيست نداريم چنانچه بعضي از محشين كتب ادبيات عربي بعض توجيهات كرده اند [3] و آن حديث از ساخته هاي اهل سنت بوده و به شيعه نسبت داده اند و بر فرض اگر همچو حديثي باشد معني آن اينست هر كس فصل و جدا كند (علي) را - به كسر لام و تشديد ياء- يعني اميرالمؤمنين علي عليه السلام را از (آل) من و گويد: علي عليه السلام از (آل) پيغمبر صلي الله عليه و آله نيست و او از آل خارج است چنين شخصي به شفاعت من نائل نخواهد شد.


و لذا ما شيعه معتقديم كه (آل) عبارت از فاطمه ي زهراء و ائمه ي اثناعشر عليهم السلام هستند كه صلوات فرستادن بر آنها با رسول الله صلي الله عليه و آله در تشهد نمازهاي يوميه واجب است و اگر گفته نشود نماز باطل است چنانچه كرارا گذشت.


پاورقي

[1] مصابيح الانوار ج 1 ص 419 ط بغداد.

[2] يعني رسول‏الله (ص) فرموده باشد: من فصل بيني و بين آلي بعلي لم ينل شفاعتي. اما فرمايش سيد شبر (ره) که فرموده: الفصل بها.... سيما في الصحيفة السجادية.... در صورتي که در تمامي صحيفه حتي يکبار هم مابين محمد (ص) و آله بعلي فاصله نشده است فقط در يک جا در دعاي روز قربان و جمعه علي آل محمد وارد شده آن هم در حدود بيشتر از يک سطر فاصله دارد و لذا لفظ علي آورده شده است پس ادعاء سيد اعظم شبر (ره) نسبت به صحيفه‏ي سجاديه که فرموده: سيما في الصحيفة بي‏وجه است چنانچه از فضلاء دوستان به اين مطلب متذکرم شد از الطاف‏شان کمال تشکر دارم سلمه الله تعالي و ابقاه.

[3] يعني حديث رد بر غلات باشد و معنايش اين است که هر کس علي عليه‏السلام را از آل من جدا کند و او را از مرتبه‏ي خلافت خارج کرده و به مرتبه‏ي الوهيت برساند چنانچه غلات مي‏کنند او به شفاعت من نمي‏رسد و آن توجيه بعيد است.