بازگشت

مورد 6


ششم: (چهارم) از علائم مؤمن «تعفير الجبين» است. تعفير در لغت چيزي را بر خاك گذاشتن است زيرا (عفر) در لغت به معني (تراب) است و اگر مراد از جبين در اين حديث جبهه باشد يعني پيشاني را بر خاك گذاشتن چنانچه بعضي از فقهاء مانند محدث فقيه بحراني (ره) در حدائق ادعاء فرموده كه ظاهر از حديث اين معني است و ادعاء كرده كه در لسان اهل بيت عليهم السلام جبين در معني جبهه زياد استعمال شده جنانچه در مسأله ي تيمم وارد شده است آن وقت منظور از فرمايش امام عليه السلام در حديث نامبرده از علائم مؤمن: گذاشتن جبين بر خاك است غرض آنست كه پيشاني را در حال سجده انسان بايد بر زمين و خاك بگذارد ولي اهل سنت ملتزم نيستند كه پيشاني را بر خاك بگذارند.

چنانچه ابوحنيفه و مالك و احمد (در يكي از دو روايت كه از وي نقل شده) گفته اند: كه جايز است در سجده پيشاني را بر كور عمامه [1] و بر دامن لباس گذاشتن [2] و حنفي ها جايز مي دانند پيشاني را بر كف گذاشتن


با كراهت [3] و جايز مي دانند بر گندم و جو سجده كردن و پيشاني را بر تخت و بر كمر كسي كه در جلو نمازگزار نماز مي گذارد مثل آن نمازي كه او مي خواند گذاشته باشد [4] .

در مكه ي معظمه در مسجدالحرام با چشم خودم ديدم كه در نماز جماعت نمازگزار در موقع سجده پيشاني خود را بر پاشنه ي پاي نمازگزاري كه در جلو او بود گذاشت و سجده نمود.

در مذهب اهل بيت عليهم السلام كه از جد خودشان احكام را اخذ كرده اند و رسول الله صلي الله عليه و آله نيز از مصدر وحي تلقي فرموده در سجده پيشاني را نبايد بر چيزهاي خوردني و پوشيدني گذاشت بلكه بايد بر زمين و آنچه از زمين روئيده پيشاني را گذاشت.


پاورقي

[1] رجوع شود به الميزان شعراني ج 1 ص 138- الکور: الدور من العمامة.

[2] رجوع شود به الهداية شيخ الاسلام مرغيناني ج 1 ص 33.

[3] الفقه علي المذاهب الاربعة ج 1 ص 189.

[4] البحر الرائق لابن نجيم ج 1 ص 319.