و از كتب بسيار معتبر قديم كه در آن تصريح شده كه رأس مطهر در كربلاء در بيستم ماه صفر به جسد اطيب ملحق شده عبارت از ابوريحان


بيروني است كه در كتاب خود «الاثار الباقية» بر آن تصريح كرده است.

ابوريحان مرد حكيم و مؤرخ و رياضي دان مشهور است احتمال داده شده كه اصل وي از اهل بيرون در بلاد سند بوده و مدتي اقامت در خوارزم نموده ولي تحقيق آنست كه أصلش از أهل خوارزم است و در سال (440) هجرت وفات يافته است و تشيع وي جاي شك نيست اما حرف سر اين است كه شيعه ي امامي اثناعشري بوده يا زيدي است از تعبيرات وي از امام صادق سلام الله عليه و دفاعش از آن حضرت در موضوعي اثناعشري بودن وي نزد اين جانب قوي است و شايد بر حسب اقتضاء زمان و محيطش به زيدي بودن تظاهر داشته است.

ابوريحان در كتاب نفيس خود «الاثار الباقية عن القرون الخالية» كه از نفائس كتب و از جلائل آثار بشمار است ولي متأسفانه كه نسخه ي ناقصي از آن در اروپا به طبع رسيده است [1] و آن كتاب در ايران به وسيله ي


يكي از مبتلايان به تعصب قومي ترجمه به فارسي گرديده و نواقص و معايبي را كه ترجمه هاي فارسي نوعا دارد آن نيز دارا مي باشد و خوب است عين عبارت عربي آن كتاب نقل شود و سپس ترجمه اش نقل گردد.

ابوريحان گويد [2] : و في العشرين رد رأس الحسين عليه السلام الي جثته حتي دفن مع جثته و فيه زيارة الاربعين و هم حرمه بعد انصرافهم من الشام.

مترجم الاثار الباقية در ترجمه ي آن عبارت گويد: و در روز بيستم آن [3] سر حسين عليه السلام را به بدنش ملحق كردند و در همانجا دفن نمودند


و زيارت اربعين راجع به اين روز است و بدين سبب اين زيارت را اربعين گويند كه چهل نفر از اهل بيت او پس از مراجعت از شام قبرش را زيارت كردند [4] .

و براي خواننده ي عزيز پوشيده نيست كه وجه تسميه ي زيارت اربعين در كلام ابوريحان غير از آنست كه مشهور است و از مختصات ابوريحان بشمار است زيرا هنوز غير از او به كسي ديگر اطلاع نداريم كه زيارت اربعين را به جهت زيارت چهل نفر از اهل بيت سيدالشهداء (ع) بداند بلكه مشهور آنست كه زيارت اربعين يعني بعد از چهل روز از شهادت آن حضرت است كه اهل بيت (ع) وارد كربلاء شده و رأس أطهر را ملحق به بدن أطيب كرده اند و جابر انصاري (ره) نيز مشرف گشته و قبر مطهر را زيارت كرده اند.