امام (ع)، زهير بن قين را در سمت راست پياده، و حبيب بن مظاهر را در سمت چپ سپاه گمارد و پرچم اسلام را به عباس بن علي سپرد. خيمه ها در پشت سپاهيان و جلو خندقها افراشته شده بود. [1] .

سپاه بني اميه نيز به طلوع فجر آرايش نظامي گرفت: ابتدا تقسيم بندي قبيله اي صورت گرفت وبراي هر قبيله اي فرمانده اي برگزيده شد. عبدالرحمن (عبدالله) بن ابي سيره جعفي بر نيروهاي مذحجي و اسدي، قيس بن اشعث بر قبايل ربيعه و كنده، و حر بن يزيد بر قبايل تميم، و همدان فرماندهي يافتند. و سپس عمرو بن حجاج زبيدي عهده دار فرماندهي بخش راست سپاه (ميمنه لشكر) و شمر بن ذي الجوشن فرماندهي سمت چپ (ميسره لشكر)، و عروة (عزرة) بن قيس رياست بر سواره نظامان، و شبث بن ربعي فرمانده ي پياده نظام شدند، و پرچم بني اميه به دريد (غلام عمر بن سعد) سپرده شد. [2] .

به فرمان امام (ع) مقداري ني و هيزم فراهم شد و در پشت خيمه ها آتش زدند، تا مبادا از پشت سر مورد هجوم قرار گيرند. لشكر دشمنان به سوي اردوگاه توحيد پيش روي كردند و شمر با ديدن شعله هاي آتش در پشت خيمه ها گفت: اي حسين، در همين جهان و پيش از روز رستاخيز به سوي آتش شتاب گرفتي؟


امام (ع) در پاسخ وي گفت: تو براي سوختن در آتش دوزخ سزاوارتري.

مسلم بن عوسجه شمر را هدف گرفت، اما امام (ع) او را بازداشت و فرمود: او را با تيز مزن كه من از اينكه آغازگر جنگ باشم ناخشنودم. [3] .