تاريخ در نظر علايلي
تاريخ در نظر علايلي: تعبيري است از حركات زندگان، و حكايت آن حركات و سكنات، و تعيين اوقات آن، و فرورفتن در علل و اسباب حدوث آن حركات، و فايده ي تاريخ نيز توان آن براي مشخص كردن وظايف حركات زندگان، و عوامل تكامل فرد، و ارتقاء جمع در خدمت موجود و مجتمع هر دو با هم، و ارائه ي حقيقت روشن و دور از نيرنگ و تزوير بدان دو مي باشد. و اين فايده هنگامي به دست مي آيد كه تاريخ پيوند مستقيمي با علوم حياتي داشته باشد، بر نتايج آنها متكي شود، و از تجارب آن آبياري گردد. [1] .
پاورقي
[1] از مقدمهي علايلي بر کتاب ابوذر غفاري نوشتهي قدري قلعچي، و از تاريخ الحسين نوشتهي علايلي، و از نامهي سرگشادهي علايلي به أبوفلتنة.