اصلاح سياسي و انقلاب
علايلي معتقد است كه بايد وضع موجود فاسد شده، و كاخ ستم و طغيان را با آگاهي و شعور اجتماعي از بيخ و بن بركند، و كاخ عدالت و برابري در ميان مردم را به جاي آن پي افكند. در اينجا است كه مصلح سياسي لازم است به خوبي بداند و درك كند كه چرا و چه وقت بايد ويران كند، و به روشني بفهمد و دريابد كه چه هنگام و كجا و چرا بايد بسازد. زيرا اگر در ويران كردن دچار خطا شد مجتمع را به فاجعه دچار مي كند، و اگر بيجا ساخت، از هم مي پاشد و خراب مي گردد، و فاجعه ي بزرگتر در اين جا نهفته است. بدين مناسبت اقتضاي اصلاح سياسي آگاهي، ژرفنگري و درك است، و لازمه ي آن وجود مصلحاني است حقيقي كه هدفشان اصلاح نظم سياسي و قوانين عادي و اساسي و شيوه هاي زندگي حاكم بر فرهنگ عامه مي باشد، و از تهديد ستمگران نمي ترسند، و هيچ وعده و وعيدي آنان را از حركت بازنمي دارد. [1] .
پاورقي
[1] خلاصهاي از آثار علايلي در مجلهي اديب منتشره در سال 1945، شمارههاي 2 و 3، و جز آن.