خوارزمي پس از ياد آوري اينكه چگونه امام (ع) همانند شير خشمگين به دشمن حمله مي كرد و به هركس مي رسيد او را از دم شمشير مي گذراند و به خاك ذلت مي افكند و تيرهايي را كه به سويش مي آمد با سر و سينه دفع مي نمود تا آنكه 72 زخم برداشت ـ جزئيات واقـعـه را ايـن گـونـه شرح مي دهد: «حضرت كه از شدت جنگ خسته شده بود، ايستاد تا انـدكـي اسـتراحت كند. در همين حال كه ايستاده بود سنگي آمد و بر پيشاني ايشان اصابت كرد و خونش جاري گشت. همينكه خواست با پيراهنش خون را پاك كند، تيري تيز و مسموم و سـه پـرّه آمد و بر قلبش نشست. در اين هنگام حسين (ع) گفت: بسم اللّه و باللّه و علي مـلة رسـول اللّه؛


و سـرش را بـه آسمان بلند كرد و گفت: پروردگارا تو مي داني كه اينان مردي را مي كشند كه بر روي زمين پسر پيامبري جز او نيست!

سپس تير را گرفت و از پشت بيرون آورد و خون همانند ناودان سرازير شد! حضرت دستش را در جـاي زخـم گـذاشـت و چون از خون پر شد، آن را به آسمان ريخت كه قطره اي از آن به زمين بازنگشت. پيش از آنكه حسين خونش را به آسمان بريزد سرخي در آن ديده نمي شـد! بـار ديـگـر دست را زير زخم گذاشت و چون از خون پر شد سر و محاسنش را به آن آلوده سـاخـت و گـفـت: بـه خـدا سوگند با همين صورت خضاب شده از خون، جدّم را ديدار خواهم كرد و خواهم گفت: اي رسول خدا! مرا فلان و فلان كشتند!

آنگاه از پيكار ناتوان گشت و در جاي خويش ايستاد و هر مردي كه مي آمد و به او مي رسيد باز مي گشت و دوست نمي داشت كه خدا را با خون او ديدار كند. تا آنكه مردي از كنده به نام مالك بن نسر آمد و با شمشير به سر آن حضرت زد. حضرت شب كلاهي پوشيده بود كـه پـاره و پـر از خون شد. حسين (ع) به او گفت: با دست راستت نخوري و نياشامي، و خداوند تو را با ستمكاران محشور گرداند. [1] .

آن گاه شب كلاه را به كناري افكند و عرقچين بر سر نهاد و روي آن عمامه پيچيد. اين در حـالي بـود كـه بـسيار خسته و اندوهناك بود. مرد كندي آمد و شب كلاه را ـ كه از خز بود ـ گـرفـت. [2] بـعـدهـا كـه آن را نـزد هـمسرش، ام عبداللّه، برد تا خونش را بشويد، زن به وي


گفت: آيا شب كلاه فرزند پيامبر را مي دزدي و به خانه من مي آيي؟ از نـزد مـن بـيرون رو كه خداوند قبرت را پر از آتش كند. يارانش گفته اند كه دستان او خـشـك شـد و پـيـوسـتـه تـا دم مـرگ تـهـي دسـت و بـسـيـار بدحال زيست.

آنـگـاه شـمر فرياد زد: منتظر چه هستيد؟ تيرها او را ناتوان ساخته و سراسر بدنش جاي نـيـزه و شـمشير است. مردي به نام زرعة بن شريك تميمي ضربتي سخت به او نواخت و سـنـان بن انس تيري بر گلويش نشاند و صالح بن وهب مري نيزه محكمي به پهلوي وي زد؛ و حـسـين با گونه راستش از اسب بر زمين افتاد. [3] سپس نشست و تير را از گلويش بيرون آورد [4] آنگاه عمر سعد نزديك آمد تا حسين را ببيند!


حـمـيـد بـن مـسـلم گويد: زينب دختر علي، در حالي كه گوشواره هايش در گوش تكان مي خورد بيرون آمد [5] و مي گفت: اي كاش آسمان بر سر زمين خراب مي شد! اي ابن سعد، آيا ابا عبداللّه را مي كشند و تو به او نگاه مي كني؟ در اين هنگام اشكهاي ابن سعد بر گونه ها و ريش وي جاري شد و از زينب روي برگرداند. حسين (ع) در حالي كه جـبـه اي خز به تن داشت نشسته بود. مردم از او كناره مي گرفتند و شمر فرياد زد: واي بـر شـما منتظر چه هستيد؟ مادران به عزايتان بنشينند، او را بكشيد! سپس زرعة بن شريك بـا نـواخـتـن يـك ضـربت، دست چپش را قطع كرد و ضربت ديگري بر گردن وي نواخت. حسين (ع) گاه بلند مي شد و گاه مي نشست. پس سنان بن انس با زدن يك ضربت نيزه او را بر زمين افكند. [6] .


به خولي بن يزيد گفت: سرش را ببر. اما دستهايش سست شـد و لرزيـد. سـنـان بـه او گـفـت: خـداونـد بـازوانـت را سـسـت و دسـتـانـت را قـطـع كـنـد. [7] سـپـس نـصـر بـن خرشه ي ضبابي و به قولي شمر بن ذي الجوشن، [8] ، كـه مـردي پـيـس بـود، نـزد وي آمـد و او را با پا زد و به پشت انداخت. آنـگـاه مـحـاسنش را گرفت! حسين (ع) گفت: تو همان سگ خالداري هستي كه من تو را به خوابم ديدم!

شـمـر گـفـت: اي پـسـر فـاطـمه، آيا مرا به سگ تشبيه مي كني؟ آنگاه شمشيرش را بر گلوي حسين (ع) گذاشت و مي گفت:

امروز تو را مي كشم، در حالي كه با يقين كامل و بدون هيچ شكي مي دانم.

و نيز جاي هيچ طفره و پنهان كاري اي نيست، كه پدرت بهترين انسانها است.

نـقـل شـده اسـت كـه شـمـر بـن ذي الجـوشن و سنان بن انس، در حالي كه حسين (ع) آخرين لحـظـه هـاي زندگي را مي گذراند و زبانش را از تشنگي مي جويد، نزد وي آمدند! شمر بـا لگـد به آن حضرت زد و گفت: اي پسر ابوتراب! آيا ادعا نمي كني كه پدرت بر سر حوض پيامبر است و هر كس او را دوست بدارد سيرابش مي كند؟ پس، اندكي صبر كن تا آنكه آب را از دسـت او بـگيري. آنگاه به سنان بن انس گفت: سرش را از پشت ببر! گفت: نه به خدا سوگند، اين كار را نمي كنم، چرا كه جدش محمد مصطفي با من طرف است شمر از او خـشـمناك شد و بر سينه حسين (ع) نشست و محاسنش را گرفت و آهنگ كشتن وي كرد. حسين (ع) خنديد و گفت: آيا مي خواهي مرا بكشي؟ آيا مرا مي شناسي؟


گـفـت تـو را خـوب مـي شـنـاسـم. مـادرت فـاطـمه زهرا، پدرت علي مرتضي و جدت محمد مـصـطـفـي و انـتـقام گيرنده ات خداوند علي اعلي است. من تو را مي كشم و هيچ از اين كار باك ندارم. آنگاه پس از زدن دوازده ضربت شمشير سرش را بريد.» [9] .

«هلال بن نافع گويد: من همراه ياران عمر سعد ايستاده بودم كه شخصي فرياد زد: امير را مژده باد كه شمر، حسين (ع) را كشت! گويد: من به ميان صفوف لشكر رفتم و روبه روي سر آن حـضـرت ايـسـتـادم و او را در حـال جـان دادن ديدم. به خدا سوگند، من هيچ كشته آغشته به خـونـي را نديده ام كه مانند او زيبا و صورتش نوراني باشد! نور سيما و زيبايي اندام آن حـضـرت مـرا از انـديـشـيـدن دربـاره ي قـتـلش بـازداشـت! در هـمـيـن حـال آب طـلبـيد و من شنيدم كه مردي مي گفت: به خدا سوگند كه آب را نخواهي چشيد تا آنـكـه بـه جـهنم در آيي و از آب جوشان آن بنوشي! حسين (ع) خطاب به او فرمود: چنين نـيـسـت و مـن بـر جـدم، رسـول خـدا (ص) وارد مـي شوم و در جايگاه صدق و راستي و نزد پادشاه توانا در سراي او ساكن مي شوم و از آبي پاكيزه مي نوشم و از آنچه نسبت به من انجام داده ايد شكايت مي كنم.

گـويـد: جـمـلگـي آنـان بـه خـشـم آمـدنـد. چـنـان كـه گـويـي خـداونـد در دل هيچ كدامشان مهر و عطوفتي قرار نداده است و در حالي كه با آنان سرگرم سخن گفتن بود، سـرش را بـريـدند! من از بي رحمي آنان به شگفت آمدم و گفتم به خدا سوگند كه از اين پـس هـرگـز و در هـيچ كاري با شما شركت نخواهم كرد.» [10] شيخ كليني و شـيـخ صـدوق نـيـز از امـام صـادق (ع) نـقـل كـرده اند كه «وقتي حسين بن علي (ع) را با شـمـشـيـر زدنـد و خـواسـتند كه سرش را ببرند،


منادي اي از سوي پروردگار عزتمند از درون عرش ندا داد و گفت: اي امت ستمكاري كه پس از پيامبرتان سرگردان شديد، خداوند شما را به درك هيچ عيد قربان و فطري موفق مگرداند.

گـويـد: آنـگـاه ابـا عـبـداللّه گـفـت: به خدا سوگند، ناگزير آنان موفق نشدند و موفق نخواهند شد، تا آنكه خونخواه حسين (ع) قيام كند.» [11] .

خـوارزمي گويد: در اين هنگام گرد و غبار شديدي در آسمان بلند شد، به گونه اي كه مـردم فـكـر كـردنـد بـر آنـهـا عـذاب نـازل شـده اسـت. مـدتـي را بـه ايـن حال سپري كردند و سپس گرد و غبار بر طرف شد. [12] .

ابن مغازلي از رسول خدا (ص) نقل كرده است كه فرمود:

قـاتـل حـسـيـن (ع) در تـابـوتـي از آتش است و نيمي از عذاب دوزخيان از آن اوست. دست و پـايش با زنجيري آهنين بسته است و او را به رو در آتش مي اندازند تا آنكه در ته جهنم قـرار مـي گـيـرد. او چـنـان بـدبـو اسـت كه ديگر دوزخيان از بوي بدش به پروردگار عـزوجـلّ پـنـاه مـي بـرنـد. او در آنجا جـاودانـه مـي مـاند و عذاب دردناك را مي چشد. هرچه پـوسـتشان برويد پوستي ديگر جايگزينش مي كنيم، تا آنكه عذابي دردناك بچشد. آن آتـش سـاعـتي از آنان كاسته نخواهد شد. و از آب جوشان جهنم به آنان مي نوشانند. واي بر آنان از عذاب خداي عزوجل. [13] .