بازگشت

شهادت بشر بن عمرو


منابع تاريخي درباره ي ضبط نام وي با يكديگر اختلاف دارند. در منابعي مانند تاريخ الطبري (ج 3، ص 330) و انساب الاشراف (ج 3، ص 404) از او به نام بشير ياد كرده اند، در حالي كه در تسميه ي من قتل مع الحسين (ع) (ص 156) از وي با نام «بشير بن عمر» و در ابصار العين (ص 173) به عنوان «بشير بن عمرو ابن احدوث حضرمي كندي» ياد شده است؛ و در زيارت ناحيه مقدسه با نام بشر بن عمر حضرمي بر وي درود فرستاده شده است. (بحار، ج 45، ص 70).

پيش از اين در فهرست شهيدان حمله نخست، نام بشر بن عمرو را نيز آورديم؛ و در حاشيه نام او گفتيم كه سماوي به نقل از ابن شهرآشوب سروي و در المناقب نوشته است كه او در حمله ي نخست به شهادت رسيد. [1] .

نيز گفتيم: پس از مراجعه به كتاب المناقب متوجه شديم كه صاحب المناقب نام وي را در زمره ي شهيدان حمله ي نخست نياورده است. [2] ولي زنجاني در وسيلة الدارين نام وي را در شمار شهيدان حمله ي نخست آورده [3] و در شرح حالش نوشته است: «سيره نويسان گفته اند:


چون جنگ ميان دو گروه برپا شد، بشر بن عمرو حضرمي به ميدان رفت و جنگيد تا در شمار كساني كه در حمله ي نخست همراه امام (ع) به شهادت رسيدند، كشته شد.» [4] ولي بر ما معلوم نيست. اين سيره نويساني كه زنجاني از آنها ياد مي كند چه كساني هستند؟

اما طبري در تاريخ خود نوشته است [5] كه آخرين كساني كه از ياران امام حسين (ع) با ايشان باقي ماندند، سويد بن عمرو بن ابي المطاع خثعمي و بشير بن عمرو حضرمي بودند.

شگفت اين كه سماوي در جاي ديگري از كتابش نوشته است كه بشر حضرمي در ميان آخرين ياران امام (ع) و قبل از سويد بن عمرو كشته شد!

بلاذري مي نويسد: «بشير بن عمرو پيكار كرد و در آن حال مي گفت:

اي نفس، امروز با خداي رحمان ديدار مي كني و نيكوترين پاداشها را دريافت مي داري.

بي تابي مكن زيرا كه همه چيز فاني است و اگر شكيبا باشي نزد خداوند بهره بيشتري خواهي برد.» [6] .

در زيارت ناحيه مقدسه بر وي چنين درود فرستاده شده است: «سلام بر بشر بن عمر حضرمي. خداوند از تو قبول كند كه وقتي حسين (ع) به تو اجازه بازگشت داد گفتي: درندگان زنده زنده مرا بخورند اگر كه از تو جدا گردم و خبر تو را از كاروانيان بگيرم! و با وجود ياران اندكت تو را تنها بگذارم! هرگز چنين چيزي نخواهد شد!» [7] .


پاورقي

[1] ر.ک: ابصار العين، ص 174.

[2] ر.ک، مناقب آل ابي‏طالب، ج 4، ص 113.

[3] ر.ک؛ وسيلة الدارين، ص 94-95 (با نام بشير بن عمرو ياد کرده است.).

[4] وسيلة الدارين، ص 110، شماره 13.

[5] ر.ک: تاريخ الطبري، ج 3، ص 329.

[6] انساب الاشراف، ج 3، ص 404.

[7] بحار، ج 45، ص 70.