آنـگـاه امـام حـسـيـن (ع) فرمان داد گودالي خندق مانند پيرامون لشكرش كندند و آن را از هـيـزم پـر كـردنـد؛ و فـرزندش عـلي (ع) را بـا سـي سـوار و بـيست پياده فرستاد تا آب بـيـاورنـد و ايـنـان بـسـيـار بـيـمـنـاك بـودنـد. [1] در آن حال امام حسين (ع) اين شعر مي خواند:

اي روزگار، اف بر دوستي تو

چه بامدادان و شبانگاهان

كه ياران و دنيا جويان را كشته اي

و روزگار عوض نمي پذيرد

فرمان به دست پروردگار جليل است

و همه زندگان راه مرا مي پيمايند


سـپـس بـه يـارانش فرمود: «به پاخيزيد و از آب بنوشيد كه آخرين توشه شما است. وضو بسازيد و غسل كنيد و جامه هاتان را بشوييد تا كفن هاي شما باشد!...» [2] .

امـا خـوارزمـي داسـتـان كـنـدن خـنـدق را از ابـن اعـثـم كـوفـي چـنـيـن نـقـل كرده است: چون امام حسين (ع) از مردم نوميد شد و دانست كه با وي پيكار مي كنند به يارانش گفت: بپاخيزيد و گودالي همانند خندق پيرامون لشكرگاهمان حفر كنيد و در آن آتش بـيفروزيد تا اين گروه تنها از يك سو بجنگند. زيرا چنانچه با ما بجنگند و ما به جنگ آنان سرگرم شويم حرم از دست مي رود.

آنان از هر سو برخاستند و كمك كرده خندق را حفر نمودند. سپس خار و خاشاك گرد آوردند و درون خندق ريختند و آتش ‍ زدند. [3] .