بازگشت

وارونه دار زدن دو شهيد


«سپس عبيداله زياد فرمان داد كه مسلم بن عقيل و هاني بن عروه رحمهما الله را وارونه به دار كشيدند. او در صدد برآمد، سرهاي آن دو را نزد يزيد بن معاويه بفرستد.» [1] .

«پس از به دار كشيده شدن مسلم بن عقيل و هاني بن عروه، عبدالله بن زبير اسدي درباره شان چنين سرود:



اذا كنت لا تدرين ما الموت فانظري

الي هانئ بالسوق و ابن عقيل



الي بطل قد هشّم السيف وجهه

و آخر يهوي من طمار قتيل



تَري جَسَداً قد غير الموت لونه

و نضحُ دم سال كل مسيل



فتي كان أحيي من فتاة حيبة

و أقطع من ذي شفر من صقيل



و أشجع من ليث بخضّان مُصحرٍ

و أجرَأَ مِن ضارِ بِغبة غيل



اصابهما امر الامير فأصبحا

أحاديثَ مَن يَسري بكلّ سبيل



أيركبُ أسمأ [2] الهماليج آمناً

و قد طلبته مذحجٌ بذخول



تطوف حواليه مُرادٌ و كلّهم

علي رقبة من سائل و مسول



فان انتم لم تثأروا لا خيكم

فكونوا بغايا أُرضيت بقليل [3] .


اگر نمي داني مرگ چيست به هاني در بازار و بر ابن عقيل بنگر

به قهرماني كه شمشير صورتش را خرد كرد، آن ديگر هم كشته شده و از بالا انداخته شده

پيكري را مي بيني كه مرگ رنگش را دگرگون كرده است و خوني را كه در هر سيلگاهي جاري شده است

جواني را مي بيني كه از زن جوان شرمگين با حياتر و از شمشير دو سر جلا داده شده برنده تر بود

شجاع تر از شيري در صحرا و جسورتر از درنده در بيشه شيران

فرمان امير آن دو را گرفتار كرد، چنانكه داستان همه شيروان گشتند

آيا اسمأ آسوده خاطر بر اسب مي نشيند، در صورتي كه طايفه مذحج از او خون هاني را مي خواهند؟

قبيله مراد در اطراف او گردش مي كنند، و همگي چشم به راه اويند كه پرسش مي كنند يا پرسيده مي شوند

شما اگر انتقام خون برادر خويش را نگيريد، پس زنان زناكاري باشيد كه به اندكي راضي گشته اند.


پاورقي

[1] الفتوح، ج 5، ص 105.

[2] اسمأ: مقصود اسمأ بن خارجه است.

[3] مقتل الحسين، خوارزمي، به نقل از الفتوح ابن اعثم کوفي، روشن است که اين قصيده در دوران خودش از شعرهاي سياسي ممنوع بوده و سمتگران، سراينده يا خواننده آن را کيفر مي داده اند. تا آنجا که درباره گوينده اش اختلاف است. دينوري آن را به عبدالرحمن بن زبير اسدي نسبت مي دهد (الاخبار الطوال، ص 242)؛ ابن اثير (در الکامل في التاريخ، ج 3، ص 274) و نيز طبري در تاريخ خويش (ج 3، ص 293) احتمال داده اند که شعر از فرزوق باشد. در منابع تاريخي اين ابيات نيز با تفاوتي آشکار ذکر شده است.