آرام آرام از پس شب سپيده دميد تا خورشيد روز جمعه [1] دهم محرم سال 61 هجري [2] با مقدسترين و پاكترين خونهاي عالم چهره اش را رنگ كند.

آن روز در جام شفق مل كرد خورشيد

بر خشك چوب نيزه ها گل كرد خورشيد

شيد و شفق را چون صدف در آب ديدم

خورشيد را بر نيزه گويي خواب ديدم

خورشيد را بر نيزه؟ آري اين چنين است

خورشيد را بر نيزه ديدن سهمگين است [3] .


خورشيد كه نقاب از چهره برداشت امام قرآني را پيشروي خود گرفت و دستها را به آسمان بلند كرد و با بي نياز به راز و نياز پرداخت:

«پروردگارا! تو مايه ي اطمينان من در هر سختي، و اميد من در هر گرفتاري هستي، در هر مشكلي براي من پيش مي آيد تو ذخيره و اعتماد مني، چه اندوهها و گرفتاريها كه در آن دل ناتوان و چاره سازي اندك و دوست وامانده شد و دشمن سرزنش كرد، آن را به پيشگاه تو شكايت آوردم كه از همگان تنها به تو رغبت داشتم و تو آن را گشودي و از ميان برداشتي و كفايت فرمودي. تو صاحب همه ي نعمتها و نيكيها و پايان و سرانجام همه ي خواسته هايي.»! [4] .

تعداد ياران امام در روز عاشورا سي و دو نفر سواره و چهل نفر پياده ذكر شده است و سيد بن طاووس از امام باقر (ع) نقل كرده است كه تعداد ياران امام چهل و پنج نفر سواره و يكصد نفر پياده بوده اند. [5] .

امام (ع)، زهير بن قين را در سمت راست سپاه و حبيب بن مظاهر را در سمت چپ سپاه گمارد و پرچم اسلام را به عباس بن علي سپرد. خيمه ها در پشت سپاهيان گمارد و جلو خندقها افراشته شده بود. [6] .

به فرمان امام مقداري ني و هيزم فراهم آورده شد و در پشت خيمه ها آتش زدند تا مبادا از پشت سر مورد هجوم قرار گيرند. لشكر دشمنان به سوي اردوگاه توحيد پيش روي كردند و شمر با ديدن شعله هاي آتش در پشت خيمه ها گفت: اي حسين، در همين جهان و پيش از روز رستاخيز به سوي آتش شتاب گرفتي؟

امام در پاسخ وي گفت: تو براي سوختن در آتش دورخ سزاوارتري.