بازگشت

ورود اهل بيت به شام در اول صفر


بسياري از كتب معتبر ورود اسيران اهل بيت را به شام در روز اول صفر مي دانند. از جمله ابوريحان بيروني و زكريا بن محمد قزويني چنان آوره اند، پس با ملاحظه ي چند روزي كه در كوفه زنداني بوده اند، اهل بيت در حدود بيستم ماه محرم 61 و يا بنا بر بعض تواريخ معتبر در پانزدهم محرم، از كوفه به سمت شام حركت داده شده اند، و در ظرف ده يا پانزده روز به شام رسيده اند؛ اگر چه از راه سلطاني هم رفته باشند؛ زيرا مركب آن دوران، چنان كه از قراين و نظاير فهميده مي شود، آن راههاي دور را با سرعت طي مي كرده اند. و در مراجعت از شام نبايد شبهات به راه انداخت و اذهان را دچار تشويش كرد و چه استبعاد دارد كه قريب به همين اندازه مدت از شام به كربلا مراجعت كرده باشند؟! [1] .


- در پاسخ گفته مي شود:

اولا، كتابهاي معتبري كه فرمودند، تصريح به ورود سر مطهر آن حضرت در اول ماه صفر به شام دارد، ولي سخن از ورود اهل بيت ندارد، و احتمال آن مي رود كه نخست سر مطهر را پيش از ورود اهل بيت به شام برده باشند، و پس از آن نيز بار ديگر همراه كاروان وارد ساخته باشند، و شواهدي بر اين مطلب وجود مي كند كه ذكر آن خارج از بحث است. [2] .

ثالثا، بر طبق محاسبه ي گذشته معلوم مي شود كه اگر اهل بيت را از راه بادية الشام به دمشق برده باشند، فرمايش مرحوم قاضي طباطبايي جا خواهد داشت و اگر از راه سلطاني برده باشند، حدود 22 روز وقت لازم خواهد بود، كه وارد شدن ايشان در تاريخ اول صفر ممتنع خواهد بود و به تبع آن مسئله ي بازگشت در اربعين اول دچار خدشه خواهد شد. و به نظر مي رسد كه اشتباه در تحديد مسافت، ايشان را دچار اشتباه كرده باشد؛ چون بنابر محاسبه ي ايشان، اهل بيت مي توانستند راه سلطاني را در طي حدود پانزده روز سپري كنندو با اين محاسبه، هم ورود در اول صفر حل مي گرديد و هم بازگشت به كربلا توجيه پذير بود.


پاورقي

[1] ر. ک: تحقيق درباره‏ي اول اربعين، ص 41.

[2] ر. ک: الرکب الحسيني في الشام و منها الي المدينة المنورة، ص 96.