امام پنجم (ع)، توفيق درك محضر جدّ بزرگوارش امام حسين (ع) [1] و دريافت سلام رسول خدا (ص) را داشت. سيد الشهدا (ع) وي را در دامن خود نشاند و فرمود:

«رسول اللّه يقرئك السلام» [2] .

«رسول خدا بر تو درود مي فرستاد».

از آن امام همام نقل شده است: هنگامي كه نيايم حسين (ع) به شهادت رسيد من چهار ساله بودم و جريان شهادت آن حضرت و تمام آنچه در آن روز بر ما گذشت را به ياد دارم. [3] .

نقل برخي از وقايع جانگداز عاشورا و حوادث مربوط به آن توسط شاهدان بزرگي همچون امام باقر (ع) سبب شده است كه اين واقعه عظيم در تاريخ ثبت شده و از خطر تحريف اساسي محفوظ بماند. در اين نوشتار، بخشي از سخنان امام باقر (ع) در ارتباط با اين حادثه را به رشته تحرير در مي آوريم:

1 براي اظهار سرور و شادماني از كشته شدن امام حسين (ع) چهار مسجد در كوفه به نام هاي: مسجد اشعث، مسجد جرير، مسجد سهاك، مسجد ثبث بن ربعي ساخته شد. [4] .

2 هنگامي كه امام علي (ع) فرمود: قبل از آنكه از بين شما بروم از من سئوال كنيد. انس نخعي ايستاد و [با استهزاء] گفت: سر و صورتم چند تار مو دارد؟ امير المؤمنين (ع) پاسخ وي را داد و آنگاه فرمود: در خانه تو كودكي [به نام سنان] است كه فرزند رسول خدا (ص) را خواهد كشت! [5] .

3 امام حسين (ع) به اصحابش فرمود: بشارت باد شما را به بهشت. به خدا قسم، پس از شهادت تا وقتي كه خدا بخواهد در آن خواهيم بود. سپس در زمان ظهور قائم ما، خداوند، ما و شما را به دنيا مي آورد تا او كه از ظالمين انتقام مي گيرد ما شاهد آنها باشيم و ببينيم چگونه در غل و زنجير و در انواع عذاب ما گرفتار مي شوند. از ايشان پرسيدند: يا ابن رسول اللّه! قائم شما كيست؟ فرمود: هفتمين اولاد فرزندم محمدبن علي الباقر. يعني حجّة بن الحسن (عج). [6] .

4 وقتي عمّار دُهني به حضور امام باقر (ع) رسيد و گفت:

جريان شهادت امام حسين (ع) را برايم بازگو چنان كه گويا خود شاهد آن هستم.

آن بزرگوار واقعه ي عاشورا را از زمان حركت از مدينه تا كربلا و حوادث مربوط به دوران اسارت را شرح داد. طبري در تاريخ خود اين گزارش را نقل كرده است. [7] .

5 ذكر نام كشندگان حضرت عباس، محمد اصغربن علي، ابوبكربن علي، عبداللّه بن حسن، جعفربن عقيل، محمدبن مسلم بن عقيل و نخستين كشته از فرزندان ابوطالب در روز عاشورا. [8] .

6 امام حسين (ع) را به گونه اي كشتند كه پيامبر (ص) از كشتن حيوانات درّنده به آن نحو، نهي فرموده است. آن حضرت را با شمشير و نيزه و سنگ و چوب و عصا كشتند و پس از كشتن، سوار بر اسب ها شد. و پيكر آن حضرت را مورد تاخت و تاز قرار دادند. [9] .

7 شما ياران و سربازان امام حسين (ع) چهل و پنج تن سواره و يكصد تن پياده مي باشد. [10] .

8 تعداد جراحات وارده بر بدن مبارك امام حسين (ع) بر اثر شمشير، نيزه و تير 63 مورد مي باشد. [11] .

9 قطره اي از خون فرزند خردسال امام حسين (ع) كه پدرش آن را به آسمان پاشيد به زمين بازنگشت. [12] .