عاشورا در ايران مختص شيعيان نيست. در ماه محرم همه ايراني ها حتي غيرمسلمانان نيز در عزاداري ها و برپايي تكيه ها شركت مي كنند و سعي مي كنند از قافله محرم و عاشورا عقب نمانند.



خبرگزاري ميراث خبر با ذكر اينكه عاشورا در ايران يك فرهنگ عمومي است، به گزارش عزاداري چند تكيه غيرشيعه پرداخته است.



•ارامنه



در ضلع غربي ميدان هفتم تير، چادري برپا شده است. تن سرد آسفالت خيابان را با فرش هاي ماشيني دستباف مفروش كرده اند. گوشه اي از چادر سماور بزرگي روي ميز گذاشته و به عزاداران چاي مي دهند. طي سه روز نخست دهه محرم، داربست بالا مي رود و چادر برزنتي بر پا مي شود. بيش از ييي عزادار اقليت هاي مذهبي مسيحي و زرتشتي، زير چادر هيأت ثارالله گرد هم مي آيند و در عزاداري سالار شهيدان به سينه زني مي پردازند.



«ادموند طوفانيان» يكي از مؤسسان و بانيان اين تكيه مي گويد: «در سال هاي گذشته، جوانان و نوجوانان ارمني به اتفاق دوستان مسلمانشان به هيأت هاي مذهبي مسلمانان مي رفتند. آنان در دسته ها و تكاياي شيعيان سينه زني مي كردند و بسياري از اعضاي هيأت نمي دانستند كه جوان مسيحي كاتوليكي در كنارشان براي امام آنها سوگواري مي كند. در سال يييي باخبر شديم كه حدود چهارصد نفر از جوانان ارامنه در اين مراسم شركت مي كنند. از همان سال بر آن شديم هيأتي راه بيندازيم و خيل جوانان مسيحي علاقه مند به شيعيان و امامشان را گردهم آوريم».



وي در خصوص مشكلات اين طرح مي گويد: «ابتدا طرح ما موارد ابهام زيادي بين جامعه ارامنه و حتي مسلمانان به وجود آورد. پس از توجيه آنان در خصوص اهداف راه اندازي هيأت، تكيه ثارالله را در مركز شهر برپا كرديم».



وي در خصوص استقبال مردم مي افزايد: خيلي از مسلمانان پس از شنيدن اين خبر خوشحال شده و براي تأسيس هيأت، تمايل نشان دادند». نكته جالب توجه در برگزاري مراسم عزاداري اين هيأت، حضور واعظ مسلمان است. معمولاً وعاظي به اين هيأت دعوت مي شوند كه به شرح فرهنگ عاشورا و اهداف انساني امام حسين(ع) مي پردازند. برگزاري مراسم، مانند مسلمانان است. مداح، نوحه مي خواند و جمعيت زيادي كه زير چادر گرد هم آمده اند، پس از سينه زني، زماني كه ميدان هفتم تير در مركز شهر ازدحام خود را از دست داده، به شكل دسته عزادار از چادر بيرون مي آيند. جمعي از عزاداران در بيرون چادر به انتظار ايستاده اند. جوان بلندقامتي كه علامت را به دوش مي كشد، بي قرار دست بر طاق شال ها مي كشد. نوجوانان كتل ها و پرچم ها را برمي گيرند و چند گام پيشتر مي ايستند. هر سال بر تعداد مشتاقان امام حسين(ع) افزوده مي شود. در اين بين كه جمعيت داخل چادر، سينه زني و نوحه خواني جمعي را آغاز كرده اند، با هم آويي تك خوان از چادر بيرون مي آيند و در صفوفي منظم راهشان را در خيابان بهار شيراز، مركز اقليت هاي ديني، پيش مي گيرند. زنان نيز در پي دسته روانند و سينه زنان با هيأت حركت مي كنند. پس از مراجعت دسته به هيأت ثارالله عزاداران نذورات هموطنان مسيحي شان را ميل مي كنند.



طوفانيان در اين باره مي گويد: «چاي، قند، برنج، گوشت و كليه هزينه هاي هيأت را مسيحيان علاقه مند به امام حسين(ع) نذر مي كنند. از سال يييي نام هيأت را در ليست تكاياي عزاداري تهران ثبت كرده ايم و هر سال بر تعداد عزاداران افزوده مي شود. آمار پراكنده نشان از حضور جمعيت ييي نفره از ارامنه دارد».



نكته حائز اهميت، حضور مسلمانان در كنار پيروان ساير اديان است. حتي برخي نمي دانند دوستان عزادار كنارشان اقليت هاي مذهبي هستند. او مي گويد: «با نهادينه كردن فرهنگ عاشورا به عنوان آزادگي و انسانيت، هيچ اختلافي بين مذاهب وجود نخواهد داشت. ما خوشحاليم كه فرزندانمان، فرهنگ آزادمردي و پايبندي به عقايد را بياموزند، امام حسين(ع) در اين زمينه يك الگو است». پس از نوحه خواني ها به زبان فارسي و صرف شام و چاي، دست ها بالا مي رود. اين بار به زبان ارمني دعا مي خوانند. از چهره هاشان پيداست كه براي قبولي عزاداري و عباداتشان و نياز تمام نيازمندان، دعا مي كنند.



•زرتشتي ها



ماه محرم، همه ايران سياهپوش مي شود. زرتشتيان استان يزد، مركز استقرار زرتشتي هاي ايران در اين روزها مانند ديگر هموطنانشان عزادارند. «مهرشاد بزرگي» از اقليت زرتشتيان ايران مقيم يزد مي گويد: «هرساله با شروع محرم بسياري از زرتشتيان يزد همپاي مسلمانان به عزاداري مي پردازند. شيوه عزاداري زرتشتيان با شيعيان كمي متفاوت است. آنها در آيين خود، پوشيدن لباس سفيد را مقدس مي دانند. زنان و مردان سپيدپوش زرتشتي، با حضور در آتشكده گرد هم مي آيند و براي امام حسين(ع) و يارانش به سوگواري مي پردازند. آنها امام حسين(ع) را داماد ايراني ها مي دانند، چون پس از جنگ اعراب و ايران در اواخر دوره ساساني، شاهدخت شهربانو به همسري فرزند علي(ع) درآمد. آنها به داشتن داماد شجاعي چون امام حسين(ع) افتخار مي كنند».



در مراسم زرتشتيان، غذاهاي زيادي طبخ مي شود و مانند هموطنان مسلمانشان نذري مي دهند. زرتشتيان با خواندن دعا و طلب ادامه راه آزادگان دنيا، مراسم خود را برگزار مي كنند. هرساله زرتشتيان زيادي از شهر هاي بافق، ميبد، تفت، مهريز و مهاباد به مركز استان شهر يزد مي آيند تا در عزاداري امام حسين(ع) شركت كنند.