در رابطه با شناخت امام حسين (ع)
والشمس وضحيها والقمر اذا تليها والنهار اذا جلّيها والّليل اذا يغشيها (شمس، آيه 1).
قسم به خورشيد وگسترش نور آن، سوگند به ماه وقتي در پي خورشيد درآيد، وبه روز هنگامي كه صفحي گيتي را روشن سازد وبه شب هنگامي كه زمين را بپوشاند.
در رواياتي از عكرمه، ابن عباس، پيامبر-ص- ، امام باقر-ع- وامام صادق-ع- ميخوانيم : خورشيد ونور گستردي آن پيامبر -ص- است، آن ماه كه در پي خورشيد برميآيد، علي بن ابيطالب -ع- است وآن روز كه صفحي گيتي را روشن ميسازد، ائمه -عليهمالسلام- هستند. وشبي كه با ظلمت خود زمين را ميپوشاند بني اميه است. ودر برخي از آنها روز را به همي امامان معصوم از ذريي حضرت زهرا تا حضرت مهدي-ع- تأويل كرده وآنان را مالك زمين دانسته است.
زيتون در قرآن حسين-ع- است
در احاديثي از امام صادق وكاظم-عليهماالسلام- در تفسير والتيّن والزيّتون وطور سينين وهذا البلد الامين الّا الّذين آمنوا وعملو الصّالحات فلهم اجر غير ممنون فما يكذبّك بعد بالدّين ميخوانيم تين (انجير) امام حسن وزيتون امام حسين-ع- است. اما طور سينين امير مؤمنان علي بن ابيطالب است وهذا البلدالامين (اين شهر امن) رسول خدا است كه خدا بندگانش را امان ميبخشد هر گاه در راه پيامبر باشند وهر گاه از او اطاعت كنند از آتش جهنم در امان هستند.(الا الذين آمنوا وعملوا الصالحات فلهم اجر غير ممنون) مگر كساني كه ايمان آوردهاند واعمال صالح انجام دادهاند كه براي آنان پاداشي است قطع ناشدني. آنان شيعيان علي بن ابيطالباند واو در رأس آنان قرار دارد، پس چه چيز سبب ميشود (فما يكذبك بعد بالدين) كه تو بعد از اينهمه، ولايت او را تكذيب كني.
آنچه تاكنون در پرتو آيات وروايات طي چند نگارش يافت شمّهاي ويا قطرهاي از درياي ژرف حقيقت حسين را بازگو كرد، وجلوهاي بود از جلوات آن خورشيد فروزان.
حسين-ع- دانا به شهادت
خداوند سبحان به همه پيامبران از آدم تا خاتم -عليهمالسلام- شهادت سيدالشهداء را صريحاً اعلام كرده بود.
امام باقر از اميرمؤمنان - ع- نقل ميكند علي -ع- فرمود : ما روزي پيامبر اكرم- ص- را در حجري امّ ايمن زيارت كرديم، ام ايمن براي ما شير، سرشير وخرما آورد، رسول خدا-ص- پس از صرف غذا در گوشي حجره به نماز ايستاد، در آخرين سجدي نماز سخت گريه كرد، هيچكدام از ما نتوانست- از جهت جلال وعظمت او- از سبب گريهاش سئوال كند. در اين وقت حسين-ع- برخاست خود را به دامن رسول خدا افكند وگفت: اي پدر به خانه ما آمدي وچنان خوشحال شديم كه با هيچ چيز ديگر اينگونه خوشحال نميشديم. سپس چنان گريستي كه ما هم غمناك شديم، علت گريه شما چيست؟ فرمود : فرزندم الان جبرئيل پيش من آمد وگفت شما شهيد ميشويد وقبرهاي شما پراكنده ميشود، حسين پرسيد اي پدر هر كس ما را زيارت كند با اين پراكندگي قبور چه پاداشي خواهد داشت؟ فرمود: گروههائي از امت من شما را زيارت خواهند كرد، واز شما بركت خواهند گرفت، شايسته است كه من در روز قيامت آنان را از هول قيامت واز گناهانشان نجات دهم ودر بهشت ساكن گردانم.
حضرت آدم ـ ع ـ وقتي از سرزمين كربلا ميگذشت غمناك وسينه او تنگ شد، سبب پرسيد،خداوند به او وحي كرد در اين سرزمين فرزندت حسين را از روي ستم خواهند كشت.
كشتي نوح وقتي به سرزمين كربلا رسيد طوفاني شد چنانكه خوف غرق شدن ميرفت، نوح دست به دعا برداشت وگفت خدايا در هيچ جا مانند اينجا كشتي دچار تزلزل واضطراب نشده علت چيست؟ وحي رسيد كه در اينجا حسين فرزند محمد خاتمالانبياء -ص- شهيد ميشود.
ابراهيم -ع- نيز هنگامي كه از اين سرزمين ميگذشت از اسب سقوط كرد، سر او زخمي وخون جاري شد، از خداوند سبب پرسيد، وحي آمد كه در اينجا سبط خاتمالانبياء -ص- كشته ميشود، خون تو هم به او تأسّي كرد.
همچنين حضرت اسماعيل، موسي، عيسي، سليمان و... همه از اين واقعه اطلاع يافتند.
عبور حضرت علي-ع- به كربلا
امام باقر -ع- فرمود: علي-ع- با ياران از كربلا ميگذشت چون به نقطهاي از سرزمين كربلا رسيد، با چشمان پراشك وگريه گفت: اينجا مركبهايشان به زمين ميخوابند(خرگاه) جائي را نشان داد وفرمود اينجا بارهايشان را مياندازند (خيمه گاه) وجائي ديگر اشاره كرد وگفت اينجا خونهايشان ريخته ميشود، خوشا تربتي كه خون دوستان بر آن ريخته ميشود.
توبه آدم وروضه جبرئيل
صاحب درّثمين در تفسير آيي : فتلقّي آدم من ربّه كلمات فتاب عليه
(بقره،آيه 37) . آدم از پروردگارش كلماتي را تلقي كرد كه سبب پذيرش توبه او شد، گفته است آدم به ساق عرش ونامهاي پيامبر وائمه -ع- نظر افكند جبرئيل او را چنين تلقين كرد بگو: يا حميد بحق محمد، يا عالي بحق علي، يا فاطر بحق فاطمه، يا محسن بحق الحسن والحسين ومنك الاحسان آدم وقتي به اسم حسين -ع- رسيد، اشگش جاري ودلش نرم شد، گفت اي برادر، جبرئيل علت چيست كه با ياد پنجمين آنان قلبم شكست واشگم روان شد؟ جبرئيل گفت به اين فرزندت مصيبتي ميرسد كه همي مصيبتها نزد آن كوچك است، گفت آن مصيبت كدام است؟ جبرئيل گفت اي آدم او را غريب وبيكس، بدون يار ومعين با لب تشنه ميكشند، اي آدم اگر او را ميديدي در حالي كه ميگويد: واعطشا، واقلّهَ ناصرا، شدت عطش او به گونهاي است كه آسمان پيش چشم او مانند دود تيره وتار ميشود، كسي به او جز با شمشير جواب نميدهد، او را مانند گوسفند از قفا سر ميبرند، بارگاهش را غارت ميكنند، سر او ويارانش را همراه با زنان اسير او در شهرها ميگردانند، در اين هنگام آدم وجبرئيل مانند زن جوان مرده ميگريستند.
خدا قاتلان را لعنت كرده است
امام صادق -ع- فرمود: رسول خدا -ص- روزي در منزل فاطمه -س- بود وحسين دردامن او قرار داشت، ناگهان گريان شد وبه سجده رفت، سپس فرمود: اي فاطمه خداوند متعال در اين لحظه وحي كرد اي محمد -ص- آيا حسين را دوست داري؟ گفتم نور چشمان من، گُل من، وميوه دل من است،فرمود: يا محمد-ص- مبارك باد، كه بر او بركات، صلوات، ورحمت ورضوان من است ولعنت، سخط، وعذاب، خواري ونگونساري بر آن كسي باد كه او را بكشد، يا عداوت ورزد، يا با او به منازعه برخيزد، آگاه باش كه او سيدالشهداء از اولين وآخرين در دنيا وآخرت است، او سيد جوانان اهل بهشت در ميان همي خلائق است، پدرش از او افضل وبهتر است، سلام به او برسان وبه او بشارت ده كه او پرچم هدايت من، محل نور دوستان من، پاسدار دين من وگواه من بر خلق است، او خزينه دار علم من وحجت من بر اهل آسمانها، زمين، انس وجن است.
ثواب زيارت حسين-ع-
امام جعفر صادق -ع- فرمود: روزي حسين بن علي در دامن پيامبر قرار داشت، حضرت با او بازي ميكرد واو را به خنده ميانداخت، عايشه گفت: اي رسول خدا چه شديد است اعجاب شما نسبت به اين كودك! حضرت فرمود: واي بر تو چگونه اورا دوست ندارم وبه وي محبت نورزم وحال آنكه ميوه دل من ونور چشم من است، آگاه باش كه امت من او را خواهند كشت، هر كه بعد از وفاتش به زيارت او بشتابد خداوند يك حج از حجهاي مرا در نامه او مينويسد، عايشه گفت: اي رسول خدا يك حج از حجهاي شما؟! فرمود : آري، بلكه دو حج از حجهاي من، گفت اي رسول خدا دو حج از حجهاي شما؟! فرمود : آري، بلكه چهار حج سپس پيوسته تعداد آنها را به نود حج همراه با عمره آنها دانست.
شهيد اشگ
چه رازي در اين نهفته شده كه اشگ ريختن براي سيدالشهداء علامت ايمان قرار گرفته است؟ حسين-ع- چه كرده كه از همه سزاوارتر به عزاداري، گريستن وسوگواري است؟ وآيا چه هدفي بر اين سوگواري مترتب است؟ آيا نه اين است كه امام، قلب عالم است ووقتي قلب شكست، همه اعضاء منقلب واشگها سرازير است، در روز عاشورا قلب امام بارها شكست واشكش در محراب كربلاي عشق فرو ريخت.
سيل اشگش ريخت در محراب عشق بُرد هوش عاشقان سيلاب عشق
امام حسين-ع- فرمود: من كشتي اشگم، هيچ مؤمني مرا ياد نميكند جز اينكه ميگريد.(انا قتيل العبرة لا يذكرني مؤمن الا بكيي ) .
امام رضا -ع- به ريّان بن شبيب فرمود : محرم ماهي است كه در زمان گذشته اهل جاهليت،جنگ وجدال وظلم را درآن حرام ميدانستند، اما اين امت احترام محرم وپيامبر را نگه نداشتند، در اين ماه ذريه او را كشتند، اموالش را غارت وزنانش را اسير كردند يا بن الشبيب ان كنت باكياً لشيءٍ فابك للحسين بن علي بن ابيطالب فانه ذبح كما يذبح الكبش اي پسر شبيب اگر براي چيزي خواستي گريه كني براي حسين بن علي بن ابيطالب گريه كن زيرا او را مانند گوسفند سر بريدند، همراه او هجده تن از اهل بيت او را شهيد كردند، مرداني كه در روي كره زمين مانند نداشتند، وآسمانهاي هفتگانه وزمين در قتل او همه گريانند
پاورقي
. پايان ص 69.
. پايان ص70.
. پايان ص71.
. پايان ص72.
. پايان ص73.
. پايان ص74.
1
. تفسير فرات، ذيل آيات مزبور.
. همان، ذيل سوره تين.
. بحار، ج44 ، ص234.
. بحار، ج 44، ص 442 وبعد.
. همان مدرك، ص 258.
كامل الزيارات، ص65، تصحيح علامه اميني، انتشارات ميقات، تهران، 1365ش.
. مدرك قبل، ص 69.
. مدرك قبل.
. بحار،ج 44، ص 279و 284و285.
علي زماني قمشهاي