سوزني سمرقندي (وفات 569 هجري)



سوزني اهل نسف (نخشب) بوده و در نظم استاد مسلم و در نثر نيز دستي داشته است، سوزني شاعري مداح و هزل گو بوده و از اشعار وي برمي آيد كه شيعه اثني عشري بوده است. در اثبات شيعه دوازده امامي بودن وي، شعر ذيل گواه است:



گويند مهدي آيد، صاحب قرآن برون



چون مدت زمانه خواهد بر كران رسيد



در جاي ديگري هم گفته:



سپهر جاه علي افتخار دين كه ز فخر



چو شيعه مذهب خود را بر آن علي بندم



بسياري از ممدوحان سوزني از سادات آل حسن و آل حسين بوده كه در آن زمان در ولايت خراسان سمت اميري داشته اند.



از اشعار اوست:



از نسل حسين بن علي، شاه شهيدي



نز تخمه جمشيدي وز گوهر مهراج



اطهر و اشرف شه آل حسين بن علي



آنكه علي جاه او هر روز عاليتر سزد



چون مناقب نامه آل علي دفتر كند



نام او چون فاتحه آغاز آن دفتر سزد



تاج سر سادات حسين علي آنكو



پيغمبر حق راست گرامي تر فرزند



من از هواي جگر گوشگان پيغمبر



نه بر كنم دل تا جان بود موافق تن



همه هواي من آن است تا شود ماهر



به مدح آل نبي طبع من به نظم سخن



از آن چه به، كه مزين شود مرا ديوان



به مدح عترت كرار ، شير شيراوزژن



رشيد الدين وطواط(وفات 573 هجري)



در قصيده مديحه اي گويد:



در فوت من مكوش، مبادا ز حب فضل



وقت تحسري بود از فوت من ترا



و در قصيده ديگري سروده است:



اي شه شرق، اتسز غازي



وي هدي را ز تيغت استظهار



چون تو بودي به دانش و مردي



در زمانه چو حيدر كرار



رفت فرزند تو به عاشورا



چون حسين علي به دار قرار



صبر كن، صبر كن، خداوندا



انما الصبر شيمة الاحرار



فلكي شرواني(وفات 577 هجري)



فلكي برخلاف شعرا و درباريان هم عصر خويش، تمايل به روش شيعه و دوستي با خاندان علي عليه السلام را داشته است براي نمونه در ضمن قصيده اي كه از زندان به عنوان «شروان شاه » گفته، اشعار ذيل را سروده و ممكن است يكي از علل حبس و خشم شروان شاه، نسبت به فلكي، همين تمايل او به شيعه بودن وي باشد.



به نور روضه سيد، به خاك مشهد حيدر



به سنگ خانه كعبه، به آب چشمه زمزم



به آب چشم اسيران اهل بيت پيغمبر



به خون پاك شهيدان عشر ماه محرم



اثير الدين آخسيكتي(وفات 580 هجري)



اثير الدين به مقام اميرالشعرائي دربار سلاجقه رسيده است وي با اين كه حنفي مذهب متعصبي بوده با اين وجود در مدح حضرت علي و امام حسن و امام حسين عليهم السلام اشعاري دارد كه از جمله آنهاست:



كجا رمزي در اندازد قتيلي چون حسين آرد



كجا زهري برافشاند شهيدي چون حسن دارد



در قصيده مدحيه قزل ارسلان هم گفته است:



ايمان به دان دو ميوه شاخ پيمبري



كز وي مراد عنصر شبير و شبر است



منظور از شبير و شبر حضرت امام حسن و امام حسين عليهما السلام مي باشد زيرا حسن در اصل به معني شبر و حسين به معني شبير مي باشد.



و در قصيده ديگر گويد:



سبزه فكنده بساط، برطرف آبگير



لاله حقه نماي، شعبده بوالعجب



پيش نسيم ارغوان قرطه خونين به كف



خون حسينان باغ كرده چو زهرا طلب



انوري ابيوردي(وفات 587 هجري)



انوري در خراسان بزرگ آن زمان، داراي شهرت بسيار بوده و معاصر سلطان سنجر سلجوقي بوده است.



از اشعار اوست:



اي جوادي كه خاك پايست را



بوسه ده گشته هر كه تاجور است



عفو فرماي گر مثل گنهم



خون شبير و كشتن شبر است



حسام دولت و دين اي خداي داده ترا



جمال احمد و جود علي و نام حسين