"حضرت آية الله مكارم شيرازي"

مقدمه



مداحان اهل بيت سرمايه عظيمي در دست دارند كه بايد در حفظ آن كوشا باشند. مداحي مي تواند احساسات عاشورايي را بسيج كند و اهداف امام حسين(ع) را در قالب شعر در دل هاي عزاداران به خصوص جوانان جاي دهد. به همين خاطر ائمه(ع) فرمودند: "لك بيت بيت في الجنه." اما اين سرمايه ممكن است دچار آفاتي شود كه به مواردي از آن ها اشاره مي كنيم:



1- خارج بودن اشعار از زبان "قال" يا زبان "حال"

توجه داشته باشيد كه اشعاري كه مي خوانيد از زبان قال يا زبان حال خارج نباشد. زبان قال يعني مطلب مدرك معتبري داشته باشد و زبان حال يعني واقعاً حال امام حسين(ع) و اصحابش اقتضاي اشعاري كه مي خوانيد داشته باشد. بايد شأن و منزلت امام حسين(ع) در محتواي اشعار حفظ شود. مثلاً وقتي مي شنويم مداحي خطاب به امام حسين(ع) مي گويد:" يقين دارم كه در دل آرزويي به جز دامادي اكبر نداري"! عاشورا از آن علو مقامش چقدر پايين مي آيد؟! اين مداح نه تنها بر خلاف تاريخ حرف زده، چرا كه آن حضرت ازدواج كرده بود، بلكه خودش را جاي امام حسين(ع) حساب كرده و در واقع فكر و آرزوي خودش را بر زبان مي آورد. و يا مداحي درباره امام زمان(ع) مي گويد: نمي دانم تو آواره ي كدام بيابان هستي كه من هم در آن آواره شوم.امام زمان(عج) كه آواره نيست، آن حضرت در ميان ما است، در ميان محبان و شيعيان است. البته جا دارد از اشعار بعضي از شاعران متعهد معاصر قدرداني كنم كه اشعار بلندي سروده اند و مداحان عزيز از اشعار بلند آنها استفاده كنند. به هر حال الحمدلله مداحاني با فكر بلند داريم كه اشعار بسيار زيبايي مي خوانند و اهداف مقدس امام حسين(ع) و مكتب اهل بيت و عشق به امام زمان(عج) را كاملاً پرورش مي دهند.



2- بيان مسايل غلوآميز

نبايد مسايلي بر زبان مداحان جاري شود كه بوي غلو مي دهد. اميرالمؤمنين(ع) فرمودند: "هلك في رجلان، محب غال و مبغض حال"؛ "دو گروه درباره من هلاك شدند، آنها كه غلو مي كنند و ما را برتر از مقاممان معرفي مي كنند و همچون خداوند مي ستايند و دشمناني كه العياذبالله به ما لعن مي كنند." از اين كه اين دو گروه همسنگ هم قرار داده شدند، معنايش اين است كه هر دو گروه در اشتباه مي باشند. گاهي از گوشه و كنار زمزمه هايي مي شنويم كه خيلي زننده است، "لا اله الا فاطمه الزهرا، يا لا اله الا زينب" كسي كه اين سخن را مي گويد اگر بفهمد كه چه مي گويد استكاني كه از آن چاي مي خورد را بايد آب كشيد. اين حرف ها علاوه بر اين كه خلاف تعليمات اسلام است، اگر به گوش دشمنان برسد، كه اين روزها راحت منتقل مي شود – مي گويند اين كه ما مي گفتيم شيعيان كافرند، دليلش اين سخنان است. البته ممكن است اين ذاكرين بي اطلاع باشند كه بايد پيش كسوت هاي مداحان و وعاظ محترم آنها را راهنمايي كنند.



در نام گذاري هيئت ها هم دقت شود. بعضي نام "ديوانگان امام حسين" را بر هيئت خود مي گذارند كه وقتي مختصرش مي كنند مي شود هيئت ديوانگان! به جاي اين اسامي كه آثار بدي دارد، نام "عاشقان"، "فدائيان"، "دلدادگان" و "خادمان امام حسين" را انتخاب كنيد.



نبايد در مجالس عزاداري گفته شود كه در طول سال هر گناهي كه مي خواهيد انجام دهيد اما در ايام محرم كه عزاداري مي كنيد گناهان شسته مي شود!



3- عدم بهره مندي از آموزش هاي لازم

وعاظ محترم در حوزه ها درس مي خوانند و پس از مرحله آموزش به وعظ مي پردازند. همان طوري كه منبر، تركيبي از علم و هنر است، مداحي هم همين طور است، لذا براي مداحي هم آموزش ديدن لازم است. مداحان هم بايد آگاهي و اطلاعات لازم را داشته باشند و هم اين هنر را داشته باشند كه چگونه بخوانند. اگر فقط بخش هاي مربوط به هنرمندي را ياد بگيرند ولي از جنبه علمي آموزش نبييند، كم مي آورند و نمي توانند انجام وظيفه كنند. لذا خوب است مراكزي براي آموزش مداحان ايجاد شود و افراد عالم و شايسته آموزش دهند و افرادي كه آگاهي لازم از مسايل اسلامي ندارند، وارد اين كار نشوند.



4- چراغ سبز گناه به مردم نشان دادن

نبايد در مجالس عزاداري گفته شود كه در طول سال هر گناهي كه مي خواهيد انجام دهيد اما در ايام محرم كه عزاداري مي كنيد گناهان شسته مي شود!



امام حسين(ع) براي مكتب و مذهب شهيد شد لذا در مجالس حسيني بايد مذهب را تقويت كرد. جريان حاجب كاشاني و شعر او كه



"حاجب اگر معامله حشر با علي است من ضامنم كه هر چه خواهي گناه كن"



را مي دانيد كه حضرت را در خواب ديد كه به او فرمود تو مداح خوبي هستي ولي اين شعرت بد بود. وقتي او پرسيد چه بگويم، امام(ع) فرمود بگو:



"حاجب اگر معامله حشر با علي است شرم از رخ علي كن و كمتر گناه كن"



ببينيد فرق اين دو مكتب چقدر است؟



5- برهنگي عزاداران

من خواهش مي كنم كه در مجالس خود عزاداران را به درآوردن پيراهن تشويق نكنيد، چون اگر ناظر نامحرم در مجلس باشد، اين كار قطعاً گناه است و اگر هم اين طور نباشد، مي دانيد كه ما در زماني زندگي مي كنيم كه اين صحنه ها به راحتي فيلم برداري مي شود و به سراسر دنيا فرستاده مي شود و دشمنان مي گويند اين هم شيعيان امام حسين(ع)! لذا پيراهن در آوردن عزاداران در عصر و روزگار ما به مصلحت نيست و ضرر دارد.



6- تشويق عزاداران به آسيب رساندن به بدنشان

اين كه مسلمان پذيراي آسيب رساندن بر بدن خود باشد، براي ميدان جهاد و شهادت است و ديديم كه جوانان ما زير بمب هاي دشمن قطعه قطعه شدند.



اما با دست خود به بدن آسيب رساندن درست نيست. ما نبايد مردم را به اين كارها تشويق كنيم.



7- اجراي برنامه عزاداري در وقت نماز

مداحان عزيز دقت كنند كه در وقت نماز برنامه نداشته باشند زيرا نماز ستون دين و سرمايه تربيت جامعه اسلامي و همه چيز ما مسلمانان است و نبايد فداي چيزي شود. امام حسين(ع) در روز عاشورا زير رگبار تير دشمن نماز خواندند تا اعلان كنند كه حتي در ميدان جنگ هم نبايد نماز را تعطيل كرد. در قرآن مجيد حتي دستور نماز "خوف" هم كه مخصوص ميدان نبرد است آمده است. با اين حال ما چطور به خود اجازه بدهيم كه مجالس امام حسين(ع) باعث تعطيلي نماز شود؟!



8- به كارگيري آهنگ هاي نامناسب

در مجالس مذهبي آهنگ هايي كه انتخاب مي شود، بايد مناسب باشد. آهنگ هاي سنتي خيلي مؤثر، جانسوز و مفيد هستند. اما اخيراً از گوشه و كنار شنيده مي شود كه آهنگ هاي زمان طاغوت و آهنگ هايي كه رسانه هاي آمريكايي مي نوازند و كلاً آهنگ هاي لهو و فساد در مداحي ها استفاده مي شود كه از چنين اتفاقي به خدا پناه مي بريم!



9- بازيچه سياست هاي مرموز شدن

سياست بازان مرموز مي خواهند در همه امور و مراكز، اعم از مساجد، دانشگاه ها، مدارس، هيئت هاي مذهبي و مجالس مداحي نفوذ كنند. بايد حواس شما جمع باشد تا بازيچه دست اين افراد مرموز نشويد.



10- خواندن روضه هاي سخت و سنگين

بعضي از روضه ها واقعاً دردناك است و امام زمان(ع) راضي نيست كه به آن شدت خوانده شوند. البته روز تاسوعا و عاشورا استثناء است كه نبايد در آن ايام روضه هاي عادي خواند. ولي واعظ هنرمند و مداح هنرمند كسي است كه بتواند از كنار مصيبت رد شود در همان حال مردم را تحت تأثير قرار دهد. خواندن روضه هاي سخت و سنگين براي گريه گرفتن از مردم هنر نيست، هنر آن است كه بتوان در حواشي مصيبت مردم را بگريانيد.



11- خسته كردن مردم

نبايد مجالس مذهبي به گونه اي باشد كه حضار به خصوص جوانان خسته شوند. چون گرگ هايي هستند كه مي خواهند جوانان ما را با ابزاري مانند ماهواره، اينترنت، مواد مخدر، مجالس بدآموز و ... از دين و مذهب و امام حسين(ع) جدا كنند. مجالس ما نبايد براي آنها خسته كننده و كسالت آور باشد.



12- عدم رعايت احترام پيش كسوت

هر گروه و دسته اي داراي پيش كسوت مي باشند. وعاظ و مداحان هم پيش كسوت هايي دارند كه بايد احترام آنها را حفظ كنند و از تجربه آنها استفاده كنند. اين افراد چهل – پنجاه سال براي امام حسين(ع) مداحي كردند و منبر رفتند و امام حسين(ع) به آنها علاقه دارند، بايد به آنها احترام كرد.



13- عدم تخلق به اخلاق حسيني

واعظان و مداحان بايد به اخلاق حسيني متخلق باشند. مردم بايد ببينند كه مداحان دروغ نمي گويند، خيانت نمي كنند و زن و بچه آنها مودب به آداب اسلامي هستند و بدحجابي در ميان آنها نيست. بايد هر كسي به اندازه خود به اين ويژگي آراسته باشد تا ان شاءالله مجالس مذهبي ارزش خود را در ميان مردم حفظ كند و شما مداحان عزيز در سايه امام حسين(ع) بتوانيد خودتان، خانواده تان، جامعه و كشورتان و اسلام و قرآن را حفظ كنيد