اعزام اهل بيت تا شام
ابن زياد زحر بن قيس [1] را خواند تا سر مبارک امام حسين عليه السلام را با سرهاي ساير شهداي کربلا به شام نزد يزيد بن معاويه ببرد [2] و ابوبردة بن عوف ازدي و طارق بن ابي ظبيان ازدي را با او همراه کرد [3] .
اما سيد طاووس مي گويد: چون يزيد بن معاويه نامه ي عبيدالله را دريافت کرد و بر مضمون آن اطلاع يافت پاسخ آن نامه را فرستاد و به عبيدالله بن زياد فرمان داد که سر امام حسين عليه السلام و سرهاي ياران آن حضرت را به همراه زنان و کودکان به شام بفرستد. ابن زياد محفر بن ثعلبه را خواند و آن سرهاي پاک و اهل بيت آن حضرت را به او سپرد، و او آنان را همانند اسيران کفار در حالي که اهالي شهرها به تماشاي ايشان و سرهاي مبارک مي پرداختند به شام برد [4] .
امام محمد باقر عليه السلام فرموده است: از پدرم علي بن الحسين عليه السلام پرسيدم که چگونه او را از کوفه به شام حرکت دادند؟! فرمود: مرا بر شتري که عريان بود و جهاز نداشت سوار کردند و سر مقدس پدرم حسين عليه السلام را بر نيزه اي نصب کرده بودند و زنان ما را پشت سر من بر قاطرهائي که زيراندازي نداشت سوار کردند و اطراف و پشت سر ما را گروهي با نيزه احاطه کرده بودند، و چون يکي از ما مي گريست با نيزه به سر او مي زدند! تا آنکه وارد دمشق شديم [5] .
و در منتخب آمده است که: عبيدالله بن زياد شمر و خولي و شبث بن ربعي و عمرو بن حجاج را فراخواند و هزار سوار را همراه آنان کرد و توشه ي راهشان را فراهم ساخت و دستور داد تا اسيران اهل بيت را به شام برند و به هر شهر و دياري که رسيدند آنان را بگردانند!! [6] .
پاورقي
[1] مشهور بر سر زبانها زجر بن قيس با جيم است ولي صحيح زحر بن قيس ميباشد.
[2] بعيد نيست همانگونه که عمر بن سعد سر امام حسين عليه السلام را زودتر از اهل بيت و در همان روز عاشورا به کوفه فرستاد عبيدالله نيز قبل از اعزام اهل بيت به شام، ابتدا سر مقدس امام حسين عليه السلام را به نزد يزيد فرستاده و بعد از آن اهل بيت را با ساير سرها روانه شام کرده باشد، همانگونه که از نقل شيخ مفيد استفاده ميشود و زنداني کردن اهل بيت که طبري و ديگران نقل آن را تأييد کردهاند صحت اين مطلب را تأييد ميکند.
[3] تاريخ طبري 232 /5؛ ارشاد شيخ مفيد 118 /2.
همچنين نقل شده است که: عبيدالله بن زياد پس از آنکه سر مبارک امام را براي يزيد فرستاد دستور داد تا بانوان و کودکان آن حضرت براي سفر به شام آماده شوند و فرمان داد تا بر گردن علي بن الحسين عليه السلام زنجير نهادند و مجفر بن ثعلبه و شمر بن ذيالجوشن را به دنبال آنان روانه کرد، تا رفتند و به آن گروهي که سر امام را برده بودند رسيدند و علي بن الحسين عليه السلام با کسي سخن نگفت تا به دمشق رسيد (ارشاد شيخ مفيد 119 /2). و در ضبط ارشاد مجفر بن ثعلبه با جيم آمده و در بعضي نقلها مخفر با خاء و در بعضي محفر با حاء ذکر گرديده است.
و از اين نقل چنين استفاده ميشود که سر مقدس امام را عبيدالله قبل از اهل بيت به شام فرستاده است و اين همان چيزي است که قبلا نيز بدان اشاره کرديم.
[4] الملهوف 71.
[5] بحارالانوار 145 /45.
[6] منتخب طريحي 480 /2.