بازگشت

گروه: واقعه كربلا
 
 
مرکز پاسخگو:مؤسسه پيوند با امام
موضوع اصلي:كربلا
موضوع فرعي:راز ماندگاري كربلا
سؤال:راز ماندگار كربلا از بين وقايع تاريخي چيست؟


جواب:

شك نيست كه قيام و نهضت حسيني ( در تاريخ اسلام و جهان نمونه و بي بديل است. به گفتة شهيد مطهريره در جهان يك شخصيت حماسي مانند شخصيت حسين بن علي( از نظر شدت حماسي و از نظر علوّ ارتفاع حماسي يعني جنبه هاي انساني نه جنبة قومي و ملّي پيدا نخواهيد كرد، حسين( سرود انسانيت است بهمين دليل نظير ندارد... . شما در دنيا حماسه اي مانند حماسه حسين بن علي( پيدا نخواهيد كرد چه ازنظر قدرت و قوّت حماسه و چه از جنبة علوّ و ارتفاع و انساني بودن اين حماسه... . (1) لذا بررسي خصوصيّت و خصلت هاي هر يك از گروههاي درگير در اين واقعه، هدفي كه هر كدام دنبال مي كردند و نحوة دستيابي به آن، راز ماندگاري حادثه كربلا را آشكار خواهد كرد.
در واقعة كربلا يك طرف يزيد و عمّال و سركردگان و سپاهيان او قرار دارند كه هر كدام به نحوي اسير شهوات و هواهاي نفساني هستند، يزيد در گستاخي و بي پروايي و اهانت نسبت به مقدّسات كار را به جايي مي رساند كه در ملاء عام شرب خمر ميكند و از انجام كارهاي خلاف شرع ابايي ندارد و تعرضات و فسادهاي جنسي را به طور واضح انجام مي هد، عليه قرآن سخن ميگويد و علناًَ در ردّ دين و خلاف قرآن شعر مي سرايد. عمّال و كارگزاران فاسدش نيز از هر گونه ظلم وستم به مردم ابايي ندارند. در نتيجه اهدافي كه او و عمّاش دنبال مي كنند ايجاد فساد در جامعه و به انحراف كشاندن و در نهايت نابودي دين خداست.
در طرف ديگر امام حسين( و خاندان و اصحاب بزرگوارش قرار دارند كه آنان نيز به ميزان خلوص و تقرّبشان به پيشگاه الهي، اسوه و نمونه هايي بي نظير از حيث مردانگي و انسانيّت، استقامت و شجاعت، عدالت و تقوي، ايثار و عبوديت و تسليم به درگاه الهي در تاريخ بشريتند. از اينرو هدفي كه در پيش رو دارند، مبارزه با ظلم و فساد و كجروي و كم انديشي مذهبي و ديني و برقراري قسط و عدل و اصلاح دين و امّت از بدعتهاي غلط است. بدين جهت سيد و سالار شهيدان حضرت اباعبدا...حسين( در شب عاشورا ياران خويش را مدح و ستايش مي كند و مي فرمايد : اني لا اعلم اصحاباً اَوفي ولا خيراً من اصحابي من ياراني در جهان بهتر از ياران خود سراغ ندارم. يعني من شما را بر ياران بدر كه ياران پيامبر بودند و بر ياران پدرم علي( و بر ياراني كه قرآن(2) براي انبياء ذكر مي كند ترجيح مي دهم.(3) و هم از اينروست كه آنان را مورد خطاب قرار مي دهد و مي فرمايد : مرحبا، مرحبا به گروه قهرمانان. امام و اصحابش در نهايت درجه توكل و ايمان به خدا قرار دارند. هنگامي كه عمال اموي خواستند از امام بزور براي يزيد بيعت بگيرند، فرمودند : به خدا سوگند، نه دست ذلّت به آنان مي دهم و نه چون بردگان تسليم حكومت آنان مي شوم. آن زماني كه امام( از عهد شكني كوفيان آگاه گشت، فرمودند : تكيه گاهم خداست او مرا از شما بي نياز ميكند. او و يارانش هرگز در حمله به دشمن پيشي نگرفتند و هرگز براي رسيدن به هدف به مكر و نيرنگ، آنگونه كه شيوه لشكريان يزيد بود متوسل نگشتند. در ميدان جنگ اشعار و رجزهاي او و يارانش همه بازتابي از ايمان و اعتقاد راستين و قلبي آنان به خداوند رحمان بود. امام در سختيهاي جنگ پيوسته ذكر ‹ لا حول و لا قوة الا باا...› بر زبان دارد. به هنگام حمله به صفوف دشمن اين رجز را مي خواند كه مرگ بهتر از ننگ و ننگ بهتر از دخول در آتش دوزخ است. زماني كه از شدت جراحت پيكر مبارك و مطهرش بر زمين مي افتد نسبت به تصميم دشمن در حمله به خيام حرم و فرزندانش بر مي آشوبد و ميفرمايد : اگر دين نداريد و از روز رستاخيز نمي هراسيد لا اقل آزاده باشيد... و نيز در واپسين لحظات زندگي خويش فرمود : خداوندا راضيم به قضاي تو، معبودي جز تو نيست، اي فرياد رسِ فرياد خواهان ... بنابراين امام ( در تمام لحظات قيام تا شهادت در پي اطلاع رساني دقيق از حقايق ديني و اخلاقي و شناساندن اسلام واقعي و دادن درس زندگي است ولو به دشمنان.
حادثه عاشورا از يك سو بيدارگر وجدانها و برانگيزندة انسانها براي مبارزه با ستم و زور بود و از سويي رسوا كنندة حكام جابر و ضدّ دين. مظلومان و ستمديدگان از اين حماسه درس و پيام گرفتند كه در برابر ظالمان چگونه باشند و زورگويان نيز از مطرح بودن عاشورا و پيامهاي آن همواره در وحشت و هراس بودند. لذا تأكيد ائمه( در زنده نگهداشتن ياد وخاطرة عاشوراي حسيني و عزاداري براي شهداي كربلا خود حربه اي بود براي مقابله با سياست ظلم يزيدي وسكوت در برابر حُكام جور.
از اينروست كه در طول تاريخ قيام حسين( و ياران بزرگوارش سرلوحه قيام هاي آزادي بخش گشت. از قيام توابين و مبارزات طولاني بني هاشم و بني الحسن( گرفته تا نهضت بني عباس و حتي آنچه در زمان ما اتفاق افتاد ـ انقلاب اسلامي ـ همه به بركت خون پاك حسين( و اصحابش و آرمانها و اهداف مقدس اين قهرمانان هميشه تاريخ بوده است.
در پايان، پاسخ مذكور را به عبارت ديگر و خلاصه بيان مي كنيم؛
از ابتداي خلقت آدم ( نزاع بر سر حق و باطل بوده است و تمام جنگ هاي تاريخ بشريت به همين خاطر است. راز ماندگاري نهضت عظيم عاشورا در اين است كه امام حسين( در حسّاسترين زمان به عنوان پرچمدار حق، در مقابل يزيد كه پرچمدار باطل بود قرار گرفت و براي حفظ حق و روشن نمودن راه حق تا قيامت، جان خود و بهترين فرزندان و يارانش را فدا نمود و چون مسأله حق و باطل هميشه هست، نام امام حسين( تا هميشه تاريخ مانند خورشيد فروزاني در آسمان حق و حقيقت مي درخشد.
منابع و مآخذ :
1. حماسه حسيني، شهيد مطهري
2. سوره مباركه آل عمران / آيه 146
3. حماسه حسيني، شهيد مطهري
قيام حسين(، سيد جعفر شهيدي / امانتداران عاشورا، بيانات مقام معظم رهبري