بازگشت

گروه: اطلاعات عمومي
 
 
مرکز پاسخگو:مؤسسه پيوند با امام
موضوع اصلي:عاشورا
موضوع فرعي:نظر امام حسين در باب عاشورا
سؤال:نظر اهل سنت از باب عاشورا چيست؟

جواب:

شخصيت و عظمت اباعبدا...الحسين( به گونه اي است كه تمام انسانهاي بيدار و آگاه، از فداكاري و گذشت و جوانمردي و ظلم ستيزي و ايثارو استقامت او در راه احياي دين و اقامه عدالت و ريشه كن كردن باطل سخن گفته و مي گويند.
طبق شهادت تاريخ، پس از رسول خدا( در دورة بيست و پنج ساله تا پايان حكومت اميرالمؤمنين علي(، اهل بيت محترم بودند، و همه براي آنان احترام خاصي قائل بودند، كه در منابع اهل سنت رواياتي در اين خصوص وجود دارد. حتي خلفاي راشدين(ابوبكر و عمر و عثمان) نيز براي آنان احترام قائل بودند.(1)
نامه هاي تندي كه امام حسين( به معاويه مي نگارد، اگر هر كس ديگري مي نوشت، جزايش جز مرگ چيز ديگري نبود، ولي معاويه در پاسخ اين نامه ها تحمل مي كرد و چيزي نمي گفت، و اين به سبب هيبت و وجاهت معنوي امام( بود كه حتي دشمنان را تحت تأثير قرار مي داد. از جمله اين نامه ها، نامه اي است كه امام در خصوص مذمت و نكوهش اعمال و رفتار معاويه نسبت به مسلمين و شيعيان علي( نگاشته، كه اتفاقاً اصل اين نامه در منابع اهل سنت موجود مي باشد. امام در فرازي از آن خطاب به معاويه مي فرمايد : ... بدان كه خداي بزرگ كارهاي تو را فراموش نمي كند، كه مردم را به هر گمان و تهمتي به قتل مي رساني و دوستان خدا را به شهرهاي دور دست تبعيد مي كني و براي جواني شرابخوار و ميگسار از مسلمانان بيعت مي گيري ... ، مي بينم كه خود را هلاك كرده اي و دينت را تباه ساخته اي، امت اسلامي را بيچاره نموده اي و امانتي كه بر دوش مي كشي به سامان نرساندهاي، آري تو از بيخردان و نادانان پند مي گيري.(2)
پس از شهادت امام حسين( اكثريت مسلمانان اين حادثه دردناك را محكوم كردند و در گوشه و كنار قيامها و شورشهايي به رهبري علويان، صحابه و مريدان اهل بيت به راه انداختند. حتي نهضت بني عباس عليه بني اميه با نام حسين بن علي( شروع شد. و بالاخره سرانجام همين قيامها منجر به سرنگوني حكومت اموي گرديد.(3)
بررسي ها نشان مي دهد كه در ميان وقايع نگاران حادثه كربلا، تعدادي از مورخان و علماي اهل سنت نيز وجود دارند. از جمله مي توان به تاريخ طبري اثر محمد جرير طبري اشاره كرد. او در اين كتاب به تفصيل به نقل حوادث سال 61 هجري پرداخته، گرچه به گفتة سيد جعفر شهيدي، نويسندة محترم كتاب ارزشمند قيام حسين( ، خالي از برخي تناقضات و مطالب بي پايه و سست
نيست(4)، ولي واقعيت اين است كه مطالب ارزنده اي را هم در اين باره نقل كرده كه مورد استناد اكثر خطبا و سخنرانان و نويسندگان بوده و مي باشد.
ابن ابي الحديد معتزلي مسلك، از علماي اهل سنت دربارة قيام امام حسين( مي گويد : مانند حسين( چه كسي را سراغ داريد كه درباره اش گفته اند كه روز عاشورا هنگامي كه تمام ياران و برادران و فرزندان خود را از دست داد و دشمن از همه سو او را احاطه كرده بود، چون شير مي غرّيد و جنگاوران دلير از سپاه دشمن را از پاي درمي آورد.(5)
اما به هر حال در ميان اهل سنت مورخيني هم بوده اند كه از حركت امام حسين( انتقاد كرده و عمل معاويه و يزيد را عاقلانه پنداشته و امام( را مغرضانه و نابخردانه مورد سرزنش قرار داده اند. مانند احمد شلبي نويسندة كتاب تاريخالاسلاموالحضارة الاسلاميه(6)
بنابراين مي توان اين گونه نتيجه گرفت كه اهل تسنن در برخورد با واقعه كربلا، دو رويه را در پيش گرفتند، گروهي به نقل حوادث پرداختند و تلويحاً و يا علناً (مانند جرير طبري، ابن قتيبه، ابن ابي الحديد ...) حمايت خود را از حركت امام( اعلام كردند، و گروهي زبان به انتقاد و بدگويي گشودند و نابخردانه و يا مغرضانه، حركت امام را محكوم كردند. اين گروه در گذشته تحت تأثير حكومت خلفاي بني اميه و بني عباس بودند و در حال حاضر نيز گروهي ناآگاه از واقعيات و اصول اسلام را تشكيل مي دهند. پيروان و مريدان آنان در حمايت از اين اعتقادات سخيف، همواره صحنه هاي خشونت باري را در برخورد با عزاداران حسيني بوجود آورده اند. مانند آنچه در عاشوراي حسيني سال جاري توسط گروهي از اين گمراهان در پاكستان رخ داد، كه در اثر آن جمعي از شيعيان عزادار به خاك و خون كشيده شدند.
منابع و مآخذ :
1. امانتداران عاشورا، بيانات مقام معظم رهبري
2. الامامة و السياسة، ابن قُتيبه
3. امامان شيعه و جنبشهاي مكتبي، علامه محمد تقي مدرّسي
4. قيام حسين( ، جعفر شهيدي،ص4
5. شرح نهج البلاغه، ابن ابي الحديد
امامان شيعه و جنبشهاي مكتبي، علامه محمد تقي مدرّسي،ص54