جواب:
يكي از دستورهاي اسلام محبت به ساحت مقدس اهل بيت(ع) است. در قرآن از زبان پيامبر(ص) آمده است: قل لا أسئلكم عليه أجراً إلاّ المودّه في القربي.8
در برخي روايات نيز به محبت سفارش شده و محبت به اهل بيت، به محبت خدا بر مي گردد: من أحبّكم فقد أحبّ الله و من أبغضكم فقد أبغض الله.9
جايگاه محبت اهل بيت در آموزه هاي ديني موجب شد كه برخي دانشمندان اهل سنت به آن اعتراف و تأكيد كنند. امام شافعي مي نويسد:
يا اهل بيت رسول اللّه حبّكم
كفاكم من عظيم القدر أنّكم
فرضٌ من الله في القرآن أنزله
من لم يصلّ عليكم لا طلاه له10
؛اي خاندان پيامبر خدا! محبت شما واجب است كه خدا در قرآن آن را نازل فرمود. در عظمت قدر شما همين بست كه هر كس (در نماز) بر شما درود و صلوات نفرستد، نمازش صحيح نيست.محبت امام حسين(ع) مانند محبت معصومان ديگر ريشه در معارف و مباني ديني دارد. از سوي ديگر برخي از عناصر ديگر موجب شده اند كه امام حسين(ع) محبوبيت بيشتري داشته باشد:
1- توجه بزرگان دين؛
يكي از عوامل مهم محبت امام توجه و سفارش بزرگان به ساحت مقدس امام حسين(ع) است. پيامبر(ص) فرمود: حسينُ منّي و أنا منه، أحبّ الله مَن أحبّ حسيناً؛11 حسين از من است و من از او، و خداوند آن كس را دوست دارد كه حسين را دوست بدارد. معصومان و بزرگان ديگر دين نيز به محبت امام حسين(ع) سفارش نموده اند.
2- پاسداري از دين؛
يكي از علل محبوبيت امام حسين(ع) در پاسداري از دين ظهور مي كند. همة معصومان(ع) با توجه به شرايط زمان و مكان و با انجام فعاليت هاي فرهنگي و سياسي به پاسداري از دين پرداختند. امام حسين(ع) در زماني قيام نمود كه رهبران دين ستيز به دين زدايي پرداخته و يزيد شعار: لعبت هاشم بالملك فلا خبرٌ جاء ولا وحيٌ نزل12 سر داد.
از سوي ديگر باورهاي ديني مردم تضعيف شده و مردم با معارف دين فاصله گرفته بودند. از اين رو امام حسين(ع) يكي از اهداف قيام خويش را حفظ دين و بدعت زدايي بيان نمود13 و همگان را به قيامت عليه رهبران دين ستيز و قانون شكن فرا خواند.14بي ترديد قيام امام حسين(ع) نقش اساسي در حفظ دين داشت، از اين رو مي توان گفت بين اظهار محبت پيامبر به امام حسين(ع) و حفظ دين توسط امام حسين رابطه وجود دارد.
پيامبر فرمود: إنّ لقتل الحسين حرارهٌ في قلوب المؤمنين لا تبرد ابداً؛15 دل هاي همة خداپرستان، كانون محبّت حسين است.گفته شده است: إنّ الإسلام محمديّ الحدوث، حسيني البقاء.16
اگر دين مصطفي هنوز در جهان به پا است
به خون خفتيد، تا آيين بماند
از آن سر بريدة تو هست و از نواي تو17
فدا كرديد جان، تا دين بماند18
3- آزادي خواهي و عزّت مندي؛
آزادي زيباترين واژه اي است كه همگان، حتي ستمگران آن را دوست دارند. عزت مندي ريشه در آزادي خواهد دارد. يكي از علل محبوبيت جهاني امام، آزادي خواهي و عزّت مندي است. جهانيان آزادي را دوست دارند و طلايه دار و پرچمدار آزادي امام حسين(ع) است؛ از اين رو محبوب جهانيان است. اگر ديگر رهبران جهان شعار آزادي مي دهند، امام عملاً با فدا نمودن جان، و حضور كودكان و فرزندان در سرزمين كربلا اثبات نمود كه مرگ در راه خدا،19 و مرگ عزّت مند بهترين از زندگي ذلّت آور است:
الموت أولي من ركوب العار
والعار اولي من دخول النّار20
؛ مرگ نزد من از ننگ ذلت و پستي بهتر و محبوب تر است و پذيرش ننگ بهتر از داخل شدن در آتش است. همو فرمود: لا أري الموت إلاّسعاده و الحياه مع الظّالمين إلاّ برماً.21
درس آزادي از آن رو ساخت توأم با عمل
بزرگ فلسفة قتل شاه دين اين است
تا خيانت پيشگان را در جهان رسوا كند
كه مرگ سرخ بِهْ از زندگي ننگين است
4- سيرة عملي معصومان در پاسداري از قيامت عاشورا؛
يكي از علل محبوبيت امام حسين(ع) پاسداري از قيام آن امام همام است. پيشوايان دين هم خود به عزاداري مي پرداختند و هم ديگران را به عزاداري دعوت مي كردند. از اين رو تمام مناسبت ها و ايّام، به ويژه محرّم و صفر،ياد آور وفاداري و ايثار شهادت امام حسين(ع) و ياران بوده و محبت مردم را نسبت به امام چند برابر مي كند.امام سجاد(ع) چهل سال براي پدرش گريه كرد و در هنگام افطار وقتي غذا نزدش مي آوردند، اشك مي ريخت و مي فرمود:پسر رسول خدا(ص) حسين(ع) گرسنه و تشنه كشته شد.22 روزي كه نزد امام صادق(ع) نام امام حسين(ع) را مي بردند، تا شب تبسّم نمي كرد.23دعبل خزاعي مي گويد: در ايام عاشورا خدمت امام رضا(ع) رسيدم. چون نظر حضرت به من افتاد فرمود: مرحبا اي دعبل كه به دست و زبان ياري كنندة مايي! براي حسين[ع] مرثيه بخوان. پس شعري چند در سوگ حضرت خواندم. امام رضا با مردان و زنان حاضر بسيار گريه كردند.24
ديگر معصومان(ع) همگان به عزاداري و زنده نگهداشتن ياد و خاطرة امام حسين(ع) و ياران او فرا خواندند.25
1 لهوف، ص 57؛ نفس المهموم، ص 931؛ مقتل خوارزمي،ج 2،ص 7.
2 فرهنگ عاشورا، ص 26.
3 صحيفة نور، ج 9، ص 202.
4 حياه الامام الحسين، ج 3، ص 98؛ بحارالأنوار،ج 44، ص 387.
5 صحيفة نور، ج 2، ص 195.
6 همان، ج 9، ص 57.
7 هاشم معروف الحسني، الانتفاضات الشيعيّه، ص 387.
8 شوري، آية 23.
9 زيارت جامعةكبير.
10 عبدالحسين اميني، الغدير، ج 2، ص 303؛ الصواعق المحرمه، ص 88.
11 اسدالغابه، ج 2، ص 20؛ انساب الاشراف، ج 3، ص 143؛ رجال كشي، ص 49.
12 مقرم، مقتل الحسين، ص 357؛ مقاتل الطالبيين، ص 80.
13 تاريخ طبري، ج 4، ص 266.
14 موسوعه كلمات الامام الحسين، ص 360.
15 جامع احاديث الشيعه، ج 12، ص 556.
16 فرهنگ عاشورا، ص 149.
17 همان.
18 همان، ص 259.
19 لهوف، ص 53، مثير الاحزان، ص 21.
20 كشف الغمه،ج 2، ص 32؛ مقرم، مقتل الحسين، ص 342.
21 تحف العقول، ص 176؛ بحارالأنوار، ج 44، ص 381؛ لهوف، ص 69.
22 لهوف، ص 209،نفس المهموم(ترجمه كمره اي)، ص602.
23 نفس المهموم، ص 59.
24 محمد باقر مجلسي، جلاء العيون، ص 471.
25 بحارالأنوار،ج 44،ص 293؛ لهوف، ص 9؛ بحارالأنوار،ج 75، ص 465؛ وسائل الشيعه ج 10، ص 392.
|
