جواب:
متأسفانه در خصوص تعداد و اسامي فرزندان ائمه(ع) گزارش دقيق وجود ندارد، از اين رود داوري دربارة تعداد فرزندان و اسامي آنها مشكل است.
تاريخ نگاران و تذكره نوسان در خصوص تعداد فرزندان امام علي(ع) و اين كه چند فرزند به نام ام كلثوم داشت اختلاف نظر دارند.[1]
برخي عقيده دارند كه امام سه دختر به نام ام كلثوم داشت[2] و برخي ديگر باور دارند كه امام دو دختر به نام ام كلثوم داشت. محسن عاملي مي نويسد: ترديدي نيست كه علي(ع) دو دختر كه كنبة آنها ام كلثوم بود داشت.[3] بنابراين، ام كلثوم كنيه است، نه اسم و البته اسم ها ميتواند متفاوت باشد. بر اين اساس كه امام دو دختر به نام ام كلثوم داشته باشد، هيچ منافاتي نيست كه يك دختر قبل از حادث عاشورا در مدينه از دنيا برود و دختر ديگر در كربلا حضور داشته باشد. به عبارت ديگر: امام حسين(ع) دو خواهر به نام ام كلثوم داشته است كه يكي در مدينه از دنيا مي رود و حاكم بر او نماز مي خواند، و ديگري در كربلا باشد و در كوفه خطبه بخواند، زيرا برخي عقيده دارند كه ام كلثوم در كوفه خطبه خواند.[4]
بعضي از مورخان عقيده دارند: ام كلثومي كه در مدينه با فرزندش از دنيا رفت، همان ام كلثوم است كه با عمر ازدواج نمود.[5]
از برخي متون استفاده ميشود ام كلثوم كه در كربلا حضور داشت، حضرت زينب(س) است كه كنية او ام كلثوم است.[6]
آقاي مهاجراني در ص 102 كتاب انقلاب عاشورا مي نويسد: ... حتي امام حسين(ع) رضايت ميدهد كه وقتي خواهرش ام كلثوم در كوفه وفات مي كند، حاكم مدينه مطابق رويه و عرف بر او نماز خواند.
در خصوص اظهار نظر نويسندة محترم بايد گفت:
يكم: به نظر ميرسد اظهار نظر وي مبتني بر همان نگرشي باشد كه امام علي(ع) دو دختر به نام ام كلثوم داشته كه يكي در مدينه از دنيا رفته است.
دوم: ايشان اظهار نموده كه ام كلثوم در كوفه فوت كرده و حاكم مدينه بر او نماز خوانده است؛ اين اظهار نظر قابل پذيرش نيست، زيرا حاكم مدينه چگونه بر ام كلثوم كه در كوفه از دنيا رفته، نماز خوانده است؟ معقول آن است كه حاكم كوفه بر ام كلثوم نماز بخواند. شايد منظور از كوفه، مدينه باشد كه اشتباه تايپي صورت گرفته باشد. به خصوص كه امام حسين در دوران امامت و سرپرستي خانواده و خاندان، در مدينه بوده است.
سوم: نويسنده مطالب مذكور را به نقل از كتاب موسوعه كلمات امام حسين(ع)، ص 24، گزارش ميكند و حال آن كه منبع اصلي در موسوعه، مستدرك الوسايل است.
شايسته بود نويسندة محترم جهت اتقان و استحكام نوشتار خويش به منبع اصلي رجوع مينمود.
[1] ارشاد مفيد، ص 355؛ اعيان الشيعه، ج 2، ص 12.
[2] اعيان الشيعه، ج 2، ص 12.
[3] همان.
[4] احمد ابن طاهر طفوري، بلاغات النساء، به نقل از جعفر شهيدي، زندگاني فاطمه زهرا(س)، ص 264؛ بحار الانوار،ج 45، ص 112.
[5] اعيان الشيعه، ج 2، ص 12.
[6] لغت نامه دهخدا، واژة ام كلثوم.
|
