244. تاريخ اليعقوبي: معاويه به امام حسين عليه السلام گفت: اي ابا عبد اللَّه! دانستي که ما پيروان پدرت (حُجر بن عَدي و پيروانش) را کشتيم و آنها را غُسل و کفن نموديم و بر آنان، نماز خوانديم و به خاک سپرديم؟

امام حسين عليه السلام فرمود: «به خداوندگار کعبه سوگند، مغلوبت مي کنم! امّا به خدا سوگند، اگر ما پيروان تو را بکشيم، نه آنان را کفن و حنوط مي کنيم، نه بر آنان نماز مي خوانيم و نه به خاکشان مي سپاريم (آنان را مسلمان نمي شِمُريم).

245. نثر الدرّ: چون معاويه، حجر بن عدي و يارانش را کُشت، در همان سال، امام حسين عليه السلام را ديد و گفت: اي ابا عبد اللَّه! آيا آنچه با حجر و يارانش - که پيروان پدرت بودند - کرده ام، به تو خبر داده اند؟

فرمود: «نه».

گفت: ما آنان را کشتيم و کفن کرديم و بر آنان، نماز خوانديم.

امام حسين عليه السلام خنديد و سپس فرمود: «اي معاويه! روز قيامت، اين گروه، دشمن تو خواهند بود. هان! به خدا سوگند، اگر ما چنين کاري را با پيروان تو بکنيم، آنان را نه کفن مي کنيم و نه بر ايشان نماز مي خوانيم. به من خبر رسيده که به ابوالحسن علي عليه السلام ناسزا مي گويي و به بني هاشم، عيب مي گيري و به ستيز با آنان برخاسته اي.

به خدا سوگند، زِهِ کمان ديگري را مي کِشي و جايي جز هدفت را نشانه رفته اي [1] و دشمني را از جايي نزديک براي خود خريده اي. تو از کسي پيروي مي کني که سابقه ايمان ندارد و نفاقش هم تازه نيست و به سود تو نظر نداده است. [2] تو خود براي خود بينديش يا رها کن».

246. الإمامة و السياسة - درباره آمدن معاويه به مدينه به قصد حج و گرفتن بيعت براي يزيد و خطبه اش که در آن، يزيد طغيانگر را ستود و او را به سنّت داني و قرآن خواني و بردباري توصيف مي کند -: امام حسين عليه السلام برخاست و خدا را ستود و بر پيامبر صلي الله عليه وآله درود فرستاد و سپس فرمود: «امّا بعد، اي معاويه! سخنران، هر چند که توصيف پيامبر صلي الله عليه وآله را طول دهد، جز اندکي از آن را نمي تواند بگويد. من، آنچه را که تو با توصيف کوتاهت بر خليفگان پوشاندي و از تکميل توصيف، شانه خالي کردي، دريافتم؛ هيهات؛ هيهات، اي معاويه! صبح، تاريکيِ شب را رسوا کرده و خورشيد، همه چراغ ها را در پرتو خود گرفته است. [برخي از آنان را] چنان برتري دادي که به افراط کشيدي و آن قدر ويژه خواري کردي که اجحاف نمودي و [از توصيف برخي ديگر] خودداري کردي و چيزي نگذاشتي و چندان گذشتي که از حد گذراندي. کمترين بهره از والاترين حقِّ حقدار را به او ندادي تا آن که شيطان، بيشترين و کامل ترين بهره اش را بُرد.

آنچه از کامل شدن [يزيد] و سياستداني او با امّت محمّد صلي الله عليه وآله گفتي، فهميدم. تو مي خواهي مردم را درباره يزيد به اشتباه بيندازي. گويي که شخصي در پرده و يا ناديده را توصيف مي کني و يا از چيزي که تنها تو مي داني، خبر مي دهي، در حالي که يزيد، خود و انديشه اش را شناسانده است. درباره يزيد، آن چيزهايي را که او برگرفته، تو هم همانها را بگير [و بگو] : از گردآوري سگ ها براي به جان هم انداختن آنها (سگ بازي) و کبوترهايي براي مسابقه (کبوتر بازي) و کنيزکان رامشگرِ موسيقي نواز. در اين صورت، او را داراي بينش در اين امور مي يابي. آنچه در صدد انجام دادن آني، وا گذار؛ زيرا اين که خدا را با وِزر و وبال اين مردم ديدار کني، تو را از آنچه خودت داري، بي نياز نمي کند. به خدا سوگند، تو همواره و بيهوده در ستمکاري فرو رفته اي و به ستم، خشم گرفته اي. همه پيمانه ها را پُر کردي و ميان تو و مرگ، جز چشم بر هم نهادني، نمانده است و بر عمل نگه داشته شده، در روزي که همه حاضر مي شوند، درمي آيي و ديگر، فرصت گريزي نيست.

تو را ديدم که پس از اين کار، متعرّض ما شدي و ما را از ميراث پدرانمان، محروم کردي. به خدا سوگند، پيامبر - که بر او درود و سلام باد - از طريق [پيوند خويشاوندي و] ولادت، براي ما ارث نهاد و تو آن را براي ما [حجّت خلافت] آوردي. مگر شما با آن براي کسي که هنگام وفات پيامبرصلي الله عليه وآله فرمان روا شد، احتجاج نکرديد و او هم به خاطر همين پذيرفت؟ و ايمانش او را به رعايت انصاف وا داشت، پس، بهانه ها آورديد و کارها کرديد و گفتيد: چنين و چنان مي شود، تا آن که، اي معاويه! کار [خلافت] به تو رسيد، از راهي که از آنِ ديگري است. پس اي انديشمندان! از اين، عبرت گيريد».

247. الفتوح - در ياد کرد آمدن معاويه به مکّه و بيعت گرفتنش براي يزيد -: معاويه در مکّه اقامت کرد و هيچ چيزي درباره يزيد نگفت. سپس به سوي امام حسين عليه السلام فرستاد و او را فرا خواند. چون آمد و بر او داخل شد، او را نزديک خود نشاند و گفت: اي ابا عبد اللَّه! بدان که من، هيچ شهري را ننهاده ام، جز آن که به سوي اهلش فرستاده ام و از آنان، براي يزيد بيعت گرفته ام و مدينه را به تأخير انداخته ام؛ زيرا گفتم: آنان، ايل و تبار و خويشان يزيد و کساني اند که بيمي از آنها ندارم. سپس به مدينه [پيک] فرستادم؛ امّا آنان از بيعت با يزيد، خودداري کردند و از همه در اين کار، سختگيرتر هستند. اگر براي امّت محمّد صلي الله عليه وآله بهتر از پسرم يزيد سراغ داشتم، براي [بيعت کردن با] يزيد، کسي را روانه نمي کردم.

امام حسين عليه السلام فرمود: «آرام، اي معاويه! اين گونه نگو. تو بهتر از او را وا نهاده اي؛ کسي که هم خودش بهتر است، هم پدر و مادرش از پدر و مادر او بهترند».

معاويه گفت: گويي خود را مي گويي، اي ابا عبد اللَّه!

امام حسين فرمود: «اگر خودم را قصد کنم، چه مي شود؟!».

معاويه گفت: اي ابا عبد اللَّه! در اين صورت، به تو مي گويم. امّا مادرت، بهتر از مادر يزيد است. امّا پدرت، سابقه و فضيلت دارد و خويشاوندي اش را با پيامبر، کسِ ديگري ندارد، جز آن که پدرت با پدر يزيد (معاويه) به حَکَميت تن در دادند و خداوند، پدرش را بر پدرت مقدّم داشت. و امّا تو و او، به خدا سوگند، او براي امّت محمّد، بهتر از توست.

امام حسين عليه السلام فرمود: «چه کسي براي امّت محمّد، بهتر است؟ يزيد باده خوار فاسد؟!».

معاويه گفت: آرام، اي ابا عبد اللَّه! اگر از تو نزد او ياد شود، جز نيکي از تو نمي گويد.

امام حسين عليه السلام فرمود: «اگر آنچه من از او مي دانم، او در من سراغ دارد، بگويد».

معاويه به او گفت: ابا عبد اللَّه! به هوش باش و هشيار به سوي خانواده ات باز گرد و از خدا بر خودت بترس و مراقب باش که شاميان، آنچه من از تو شنيدم، نشنوند که آنان، دشمنان تو و دشمنان پدرت هستند.

امام حسين عليه السلام به خانه اش بازگشت.