699. المعجم الکبير - به سندش، از امام زين العابدين عليه السلام -: شنيدم که پدرم مي فرمايد: سه روز پيش از وفات پيامبر خدا بود که جبرئيل عليه السلام بر او فرود آمد و گفت: اي محمّد! خداوند مرا از سرِ اکرام و احترام به تو و فقط براي تو فرستاده، تا چيزي را از تو بپرسم که خود از تو به آن، آگاه تر است. مي فرمايد: خود را چگونه مي بيني؟

پيامبر صلي الله عليه وآله فرمود: «اي جبرئيل! خود را اندوهگين مي بينم. اي جبرئيل! خود را غصّه دار مي بينم».

چون سه روز گذشت، جبرئيل عليه السلام و فرشته مرگ، فرود آمدند و فرشته اي در هوا به نام اسماعيل - که سرکرده هفتاد هزار فرشته بود و هر يک از آنان، خود، سرکرده هفتاد هزار فرشته بودند - نيز با آن دو فرود آمد. جبرئيل عليه السلام آنها را بدرقه مي کرد. پس گفت: اي محمّد! خداوند، مرا از سرِ اکرام و احترام به تو و فقط براي تو فرستاده است تا چيزي را از تو بپرسم که خود از تو به آن، آگاه تر

است. مي فرمايد: «خود را چگونه مي بيني؟

پيامبر صلي الله عليه وآله فرمود: «اي جبرئيل! خود را اندوهگين مي بينم. اي جبرئيل! خود را غصّه دار مي بينم.

فرشته مرگ بر درگاه [ايستاد و] اجازه خواست و جبرئيل عليه السلام گفت: اي محمّد! اين، فرشته مرگ است که از تو اجازه ورود مي خواهد. او از هيچ انساني پيش از تو اجازه نخواسته است و پس از تو نيز از هيچ انساني اجازه نخواهد گرفت.

پيامبر صلي الله عليه وآله فرمود: «به او اجازه بده».

جبرئيل عليه السلام به او اجازه داد. فرشته مرگ، جلو آمد تا پيشِ روي پيامبر صلي الله عليه وآله ايستاد و گفت: اي محمّد! خداوند مرا به سوي تو فرستاده و به من فرمان داده است که تو را در آنچه فرمانم مي دهي، اطاعت کنم. اگر فرمانم مي دهي که جانت را بگيرم، مي گيرم و اگر ناخوش داري، رهايت مي کنم.

پيامبر خدا به او فرمود: «اي فرشته مرگ! آيا چنين مي کني؟».

گفت: آري. اين گونه فرمان يافته ام که آنچه مي فرمايي، اطاعت کنم.

جبرئيل عليه السلام به پيامبر صلي الله عليه وآله گفت: خداوند، مشتاق ديدار توست.

پيامبر صلي الله عليه وآله فرمود: «به هر چه مأموري، انجام بده».

جبرئيل عليه السلام به پيامبر صلي الله عليه وآله گفت: اين، آخرين فرود من به زمين است. کار من در زمين با تو بود.

چون پيامبر خدا وفات کرد و وقت تعزيت فرا رسيد، فردي که صدايش را مي شنيدند، ولي خودش را نمي ديدند، آمد و چنين گفت: سلام و رحمت و برکات خدا بر شما باد! «هر جاني، مرگ را مي چشد». خدا را براي هر مصيبتي، تسليتي است و براي هر درگذشته اي، جانشيني و براي هر از دست رفته اي، تدارکي. پس به خدا اعتماد کنيد و به اميد او باشيد که مصيبت ديده [ي واقعي] ، کسي است که از پاداش، محروم ماند؛ و سلام و رحمت خداوند بر شما باد!