«طه حسين» معتقد است که يزيد مسؤول ريختن خون امام بوده و صحيح نيست که گفته شود گناه اين جنايت بر ابن مرجانه افکنده مي شود، وي گفته است:

«راويان ادعا مي کنند که يزيد از کشته شدن حسين به اين صورت، تبرئه جسته و بار اين گناه را بر فرزند مرجانه، عبيداللَّه بن زياد افکنده است ولي ما نمي بينيم که وي، ابن زياد را سرزنش نموده و يا کيفر کرده و يا از همه يا بخشي از مقام خود معزول کرده باشد، پيش از او نيز معاويه، حجر بن عدي و يارانش را کشت و سپس مسؤوليت کشتن آنان را بر زياد افکند و گفت: فرزند سميه مرا واداشت و من واداشته شدم». [1] .

ابن زياد کارش را انجام نداد مگر به دستور قاطع يزيد و اگر بدان خشنود نبود، او را بر جنايتش مؤاخذه مي کرد و همراه وي در مجلس شرابخواري نمي نشست و عطاي فراوان به او نمي داد و اين مسأله بر رضايت وي از کشته شدن حضرت حسين عليه السلام و پشيمان نشدن او- با وجود تلخي آن کشتار و هولناک بودن آن جنايت- دلالت دارد.



[ صفحه 488]