مصادر سيره نبوي و احاديث، سرشاراست از اخبار فراواني که از پيامبر صلي الله عليه و آله در حق سبطين عليهما السلام و درجه اهميت و مقام ارجمندشان نزد آن حضرت رسيده که به بعضي از آنها اشاره مي نماييم:

1 - «ابو ايوب» روايت کرده: «بر پيامبر خدا صلي الله عليه و آله وارد شدم در حالي که حسن و حسين عليهما السلام نزد آن حضرت (و يا در حجره اش) مشغول بازي بودند. پس گفتم: يا رسول اللَّه! آيا آنهارا دوست مي داري؟ فرمود: چگونه آنها را



[ صفحه 101]



دوست نداشته باشم در حالي که آنها دو گل من از دنيا هستند که آنها را مي بويم» [1] .

پيامبر صلي الله عليه و آله در مواضع عديده اي لقب ريحانتين (دوگل) به آنها داده که به بعضي از آنها اشاره مي نماييم:

الف - «سعيد بن راشد» روايت کرده: حسن و حسين عليهما السلام به سوي پيغمبر خدا صلي الله عليه و آله مي شتافتند. پس پيامبر يکي از آنها را برداشت و زير بغل گرفت. سپس ديگري آمد و آن حضرت او را زير بغل ديگر خود گرفت و فرمود: «اينها دو گل من از دنيا هستند، هرکس مرا دوست بدارد،آنهارا دوست داشته باشد». [2] .

ب - «سعد بن مالک» گويد: بر پيامبر صلي الله عليه و آله وارد شدم در حالي که حسن و حسين بر پشت آن حضرت بازي مي کردند، پس گفتم: يا رسول اللَّه! آيا آنها را دوست مي داري؟ فرمود: «چرا آنها را دوست نداشته باشم در حالي که آنها دوگل من از دنيا هستند؟». [3]

ج - «انس بن مالک» روايت کرده: داخل شدم (يا شايد داخل شدم) بر رسول خدا صلي الله عليه و آله در حالي که حسن و حسين بر شکم آن حضرت مي غلتيدند و مي فرمود: «اينان دو گل من از اين امت هستند» [4] .

د - «ابو بکره» روايت کرده: حسن و حسين عليهما السلام بر پشت رسول خدا صلي الله عليه و آله مي ايستادند در حالي که آن حضرت در نماز بود، پس ايشان آنهارا با دست خود



[ صفحه 102]



نگه مي داشت تا کمر خودرا راست کند و آنها بر روي زمين قرار گيرند و هنگامي که از نماز فارغ شد، آنهارا در دامن خود نشاند و سپس فرمود: «اين دو فرزند من، دو گل من از دنيا هستند» [5] .

ه - «جابر» روايت کرده است که رسول خدا صلي الله عليه و آله به علي بن ابيطالب عليه السلام فرمود: «سلام بر تو اي پدر دو گل من! تورا به نيکي سفارش مي کنم در مورد دو گل من از دنيا که به زودي دو رکن تو فرو مي ريزند و خداوند جانشين من برتو باشد. پس هنگامي که حضرت پيامبر صلي الله عليه و آله درگذشت، علي عليه السلام گفت: اين يکي از دو رکني است که پيامبر صلي الله عليه و آله فرمود و وقتي که حضرت فاطمه عليها السلام از دنيا رفت، حضرت علي گفت: اين رکن دوّم است که پيامبر صلي الله عليه و آله فرموده بود» [6] .

و - «بخاري» به سندش از «ابي نعيم» روايت کرده: «من شاهدي براي ابن عمر بودم که مردي از او درباره خون پشه سؤال کرد، پس گفت: تو کيستي؟ گفت: از اهل عراق هستم. گفت: اين را بنگريد که درباره خون پشه از من مي پرسد، در حالي که فرزند پيامبر صلي الله عليه و آله را کشته اند و من شنيدم پيامبر صلي الله عليه و آله را که مي فرمود: آنها دو گل من از دنيا هستند» [7] .

2 - «انس بن مالک» روايت کرده:از رسول خدا صلي الله عليه و آله پرسيده شد کدام يک از اهل بيت نزد تو محبوبترند؟ آن حضرت صلي الله عليه و آله فرمود: «حسن و حسين». و آن حضرت به فاطمه مي گفت: «دو پسرم را صدا کن. پس آنها را مي بوييد و به خود مي فشرد». [8] .



[ صفحه 103]



3 - «ابن عباس» روايت کرده: در حالي که ما يک روز همراه پيامبر صلي الله عليه و آله بوديم، فاطمه عليها السلام گريان آمد. پس پيامبر خدا صلي الله عليه و آله به او فرمود: پدرت فدايت باد! چه چيزي تورا گريانده است؟ گفت: حسن و حسين خارج شده اند و نمي دانم که شب را در کجا به صبح رسانده اند. پيامبر صلي الله عليه و آله به او فرمود: گريه نکن که آفريدگار آنان از من و تو به آنها مهربانتراست، سپس دو دستش را بلند کرد و گفت: «خداوندا! آنهارا محافظت فرما و به سلامت بدار».

پس جبرئيل فرود آمد و گفت: اي محمد! غمگين مباش که آن دو در محله بني النجار خفته اند و خداوند فرشته اي را مأمور آنان کرده که آنهارا محافظت نمايد. پيامبر برخاست و در حالي که اصحابش به همراه وي بودند، به سوي آن محل رفتند و حسن و حسين عليهما السلام را ديدند که دست در آغوش يکديگر به خواب رفته اند و آن فرشته مأمور آنها يکي از دو بال خودرا در زير آنها قرار داده و بال ديگر را در بالاي آنها سايبان ساخته بود. پيامبر خم شد و آنها را مي بوسيد تا اينکه از خواب بيدار شدند. سپس حسن را بر دوش راست و حسين را بر دوش چپ خود گذاشت. پس ابوبکر با او روبه رو شد و گفت: يا رسول اللَّه! يکي از دو کودک را به من بده تا او را به جاي تو بردارم. پيامبر صلي الله عليه و آله فرمود: «بهترين مرکب، مرکب آنان است و آنها بهترين سواران هستند و پدرشان از آنها بهتراست». تا اينکه به مسجد رسيد. پس رسول خدا صلي الله عليه و آله به پاخاست در حالي که آن دو بردوش وي بودند. سپس فرمود: «اي گروه مسلمين! مي خواهيد شما را به بهترين مردم از نظر جد و جده راهنمايي کنم؟».

گفتند: آري، يا رسول اللَّه!

آن حضرت فرمود: «حسن و حسين هستند که جدشان رسول خدا خاتم فرستادگان است و جده آنان، خديجه بنت خويلد سرور زنان اهل بهشت مي باشد».



[ صفحه 104]



سپس آن حضرت صلي الله عليه و آله فرمود: «مي خواهيد شمارا به بهترين مردم از جهت عمو و عمه راهنمايي کنم؟».

گفتند: آري، اي پيامبر خدا!

فرمود صلي الله عليه و آله: «حسن و حسين، عمويشان جعفر بن ابيطالب و عمه آنها اُم هاني دختر ابو طالب مي باشد».

سپس فرمود: «مي خواهيد بهترين مردم از نظر دايي و خاله را به شما معرفي کنم؟».

گفتند: آري، اي رسول خدا!

آن حضرت صلي الله عليه و آله فرمود: «حسن و حسين، دائيشان قاسم فرزند رسول خدا و خاله آنان، زينب دختر رسول خدا مي باشد».

پس از آن، پيامبر صلي الله عليه و آله فرمود: «خداوندا! تو مي داني که حسن و حسين و عمويشان در بهشت هستند و عمه آنها در بهشت مي باشد و هرکس آنهارا دوست بدارد، در بهشت است و هرکس آنان را دشمن بدارد، در جهنم مي باشد». [9] .

اين حديث شريف، آشکارا ميزان دوستي آن حضرت صلي الله عليه و آله را نسبت به دو سبط خود نشان مي دهد و اينکه آن دو،محبوبترين اهل بيت وي نزد او هستند، همچنانکه آن دو برترين مردم از نظر نسب و حسب مي باشند و هرکس آنها را دوست بدارد همراه آنان در جايگاه بزرگي در فردوس برين جاي مي گيرد.

4 - «عمر» روايت کرده: حسن و حسين عليهما السلام را بر شانه هاي پيامبر صلي الله عليه و آله ديدم، پس گفتم: اسب در زير شما مي باشد. پيامبر صلي الله عليه و آله فرمود: «و بهترين سواران آنها هستند» [10] .



[ صفحه 105]



و به همين مضمون، جابر روايت کرده: بر پيامبر صلي الله عليه و آله وارد شدم در حالي که حسن و حسين بر پشت او بودند و آن حضرت مي فرمود: «بهترين شتر، شتر شماست و بهترين دولنگه بار، شما هستيد». [11] .

«سيد حميري» اين مطلب را با اين گفته خود به نظم آورده است:



اتي حسناً و الحسين الرسول

وقد برزا ضحوة يلعبان



فضمها و تفداهما

وکانا لديه بذاک المکان



ومرا و تحتها عاتقاه

فنعم المطية و الراکبان



«پيامبر، حسن و حسين را ديد که يک روز بازي مي کردند».

«پس آنهارا در آغوش گرفت و گفت فدايتان شوم!».

«و آنها بر دوش او سوار شدند و گذشتند که بهترين مرکوب بود و آنان بهترين سواران بودند».

5 - «ابو سعيد خدري» روايت کرده: رسول خدا صلي الله عليه و آله فرمود: «حسن و حسين دو سرور جوانان اهل بهشت هستند...» [12] .



[ صفحه 106]



6 - «سلمان فارسي» روايت کرده: شنيدم رسول خدا صلي الله عليه و آله را که مي فرمود: «حسن و حسين دو پسرم هستند، هرکس آنها را دوست بدارد، مرا دوست داشته است و هرکس مرا دوست بدارد، خداوند او را دوست مي دارد و هرکس را خداوند دوست بدارد، اورا به بهشت وارد مي سازد و هر که آنان را دشمن بدارد، مرا دشمن داشته و هرکس مرا دشمن بدارد، خداوند اورا دشمن مي داند و هرکه را خداوند دشمن بدارد، او را به جهنم وارد مي سازد... [13] .».

7 - پيامبر صلي الله عليه و آله در حال خطبه بود که حسن و حسين آمدند در حالي که دو پيراهن قرمز رنگ پوشيده بودند و راه مي رفتند و پايشان به زمين برخورد مي کرد، پس پيامبر صلي الله عليه و آله ازمنبر پايين آمد و آنها را برداشت و نزد خود گذاشت و فرمود: «راست گفت خداوند، آنجا که مي فرمايد: همانا اموال و فرزندانتان فتنه هستند، به اين دو کودک نگاه کردم که راه مي رفتند و پايشان به زمين برخورد مي کرد، پس صبر نکردم تا اينکه سخنم را قطع نمودم و آنها را برداشتم...» [14] .



[ صفحه 107]



8 - «يعلي بن مره» روايت کرده: حسن و حسين در حالي که براي رسيدن به رسول خدا با يکديگر مسابقه مي دادند، پيش آمدند. آن حضرت آنها را در آغوش گرفت و فرمود: «همانا فرزند مايه بخل و جبن است...» [15] .

9 - پيامبر صلي الله عليه و آله فرمود: «حسن و حسين دو سبط [16] از اسباط هستند» [17] .

10 - «انس» روايت کرده که پيامبر صلي الله عليه و آله فرمود: «محبوبترين اهل بيت نزد من حسن و حسين هستند...» [18] .

11 - «انس» روايت کرده: از پيامبر صلي الله عليه و آله پرسيدند کداميک از اهل بيت شما نزد تو محبوب تر هستند؟ فرمود: «حسن و حسين». و آن حضرت به فاطمه مي فرمود: «دو پسرم را براي من فراخوان، پس آنان را مي بوييد و در آغوش مي گرفت...» [19] .

12 - پيامبر صلي الله عليه و آله فرمود: «حسن و حسين دو امام هستند، چه قيام کنند و چه بنشينند...» [20] .

پيامبر صلي الله عليه و آله جامه امامت را بر دو ريحانه خويش پوشاند و آن را از ذاتيات آنان قرارداد؛ خواه قيام به امر کنند و امور خلافت را بر عهده گيرند و خواه چنين نباشد.



[ صفحه 108]