سرسپردگي به نظام حاکم، نشانه ي بارز ذاتيات ابن سعد بود، وي بنا به اتفاق مورخان، در برابر حاکمان، ذوب مي شد و توازن خود را از دست مي داد، به طمع



[ صفحه 130]



اينکه منصب و رياستي به دست آورد.

وي خود را به رنج و سختي افکند تا اعتماد فرزند مرجانه را به دست آورد. ابن سعد، پس از اينکه حضرت حسين عليه السلام را به قتل رساند، به فرزند مرجانه گفته بود: به خدا! با تو چنان اخلاصي در مورد حسين روا داشتم که اگر با پدرم سعد بن ابي وقاص، چنان اخلاصي مي داشتم، حقش را ادا کرده بودم [1] .

ابن سعد، شخصيتي مستقل و يا اراده اي کريمانه نداشت، بلکه يکي از دنباله روهاي نظام حاکم بود و با هر وسيله اي که در اختيار داشت، براي کسب توجه آن، تلاش مي کرد.