ابن اثير در «النهايه» ذيل واژه «عشر» آورده است: عاشورا روز دهم محرّم را گويند و يك نام اسلامي است. 1



فيروز آبادي در قاموس، ذيل ماده «عشر» مي نويسد:



عاشوراء و عَشوراء و عاشور، دهم يا نهم محرّم را گويند. 2



بعضي از لغت دانان گفته اند: اينكه عاشورا يك اسم اسلامي است سخن بجا و درستي است زيرا، كلمه عاشورا در مناجات موساي كليم آمده است:



«خداوندا ! چرا امّت محمّد را بر ديگر امّت ها برتري بخشيدي؟ خداوند در پاسخ وي فرمود: به جهت ده ويژگي... و عاشورا.»



وقتي موسي(عليه السلام) پرسيد عاشورا چيست؟! ندا رسيد: «عاشورا روز گريه و حالت گريستن بر فرزند محمّد و روزسوگواري وعزاداري بر مصيبت فرزند مصطفي است.» 3



بنابراين، پيش از اسلام از كلمه «عاشورا»، به معناي روز عزاداري حسين بن علي(عليهما السلام)ياد شده است.



عاشورا در تاريخ قبل از اسلام همواره مورد توجه اقوام و صاحبان انديشه بوده و به عنوان يكي از «روزهاي خدا» شهرت داشته است «إِنَّ عاشُوراء يَومٌ مِنْ أَيّامِ اللهِ» . 4