نخستين و مهم ترين وظيفه ي خواص، عمل به علم و الگوي عملي شدن براي ديگران است. اگر خواص به علم خويش عمل كنند، ديگران را به خود جذب مي كنند به گونه اي كه با سر و جان از آنها پيروي خواهند كرد. حضرت علي عليه السلام يكي از موارد قوام جامعه را عالم عامل مي داند و هشدار مي دهد كه:

اذا ضيع العالم علمه استنكف الجاهل ان يتعلم [1] .

هر گاه عالم علم خود را تباه كند و به آن عمل نكند، جاهل از يادگيري


خودداري مي ورزد؛ چون با ديدن عالم بدون عمل از علم زده مي شود.