از روزي كه پيشواي آزادگان حضرت امام حسين (ع) با ياران و اهل بيت خود، در سرزمين كربلا و با لب تشنه در كنار آب فرات به صورت مظلومانه و به طرز فجيعي ، به شهادت رسيدند، قاطبه امت اسلامي از سنّي و شيعه عزادار بوده و از آن روز تاكنون كه در حدود چهارده قرن ، سپري مي شود، نه تنها از تپش قلب امت اسلامي ، چيزي كاهش نيافته و آتش اين ماتم فرو ننشسته كه هر چه از تاريخ آن بيشتر مي گذرد، داغ عزاي حسين بن علي (ع) گسترش بيشتر و آتش مصيبت آن حضرت ، در دل ها مشتعل مي شود، چنان كه شاعر مي گويد:



زان تشنگان ، هنوز به عيوق مي رسد

آواز العطش ز بيابان كربلا



سرّ اين حقيقت بر هيچ مسلمان مومن و متعهد پوشيده نيست . گذشته از اين كه امام حسين (ع) با قيام و شهادت مظلومانه خود، آيين تابناك اسلام را از فنا و نابودي مطلق ، نجات داد با تبرئه شريعت توحيدي محمد (ص) از اعمال يزيد و ديگر حكّام اموي صف مسلمانان را از يزيديان جدا كرد.

گريه در عزاداري امام حسين (ع) جزء ايمان و اعتقادات امّت اسلامي قرار گرفته است ؛ زيرا، اين امّت در روايت هاي متواتر و پرشماري از پيامبر خدا (ص) چونان كه وجوب حج و جهاد و روزه و... شنيده اند، گريه بر حسين را نيز از گفتار و رفتار آن گرامي شنيده اند، مسلمانان به خوبي مي دانند كه پيامبر خدا با «اخبار جبرئيل » هم خود بر «شهادت » و «مظلوميت » حسين گريه مي كرد و هم مسلمانان را به گريه بر آن حضرت ، فرا مي خواند، پس گرچه بر امام حسين (ع) اطاعت از دستور «قولي » و «فعلي » رسول خدا است .

اين كه به بعضي روايت هايي كه از طريق شيعه و سنّي در اين زمينه ، از پيامبر گرامي اسلام و نيز اهل بيت آن حضرت و ديگر پيشوايان اسلامي ، رسيده در حدّ نياز اين نوشتار، به صورت اجمال و گذرا، اشاره خواهيم كرد.

نخست به نقل دسته اي از روايت ها كه از طريق اهل سنت ، نقل مي شود مي پردازيم ، سپس روايت هايي را از طريق شيعه ياد مي كنيم