جايگاه امر به معروف و نهي از منكر در قيام عاشورا و نهضت حسيني (ع) يكي از محوري ترين تعاليم پيشواي بزرگ شهيدان ، در از خودگذشتگي و ايثار تمام هستي به خالقش در فلسفه شهادت و آن هم در احياي سنت جدّش و در بطن اسلام عزيز است و تشيع بر حول اين محور اساسي با ظلمه و حكام جور برخورد نمود و در اين مبارزه قوام گرفت . اين جايگاه رفيع بهترين محمل براي استمرار آيين وحي و تجلي بخشيدن به ميراث الهي رسول گرامي اسلام (ص) در گذرگاه تاريخ انسان ها است .

امر به معروف و نهي از منكر در وجود امامت و ولايت از آن جهت ، بهترين ومناسب ترين محل استمرار آيين محمّدي (ص) است كه خداوند خط صعود را به آسمان ها و ملكوت اعلي براي مسلمانان تعيين و معرفي و ترسيم نموده است و رسول اكرم (ص) در واپسين سال حيات خويش به هنگامي كه از حجة الوداع باز مي گشت ، به دستور خداوند بزرگ ، پيروي از امامت و ولايت را بهترين راه استمرار آيين سعادت بخش امر به معروف خويش اعلام كرد و بعد از خويش به جانشينانش كه از آل الله و همان ائمه اطهار:بوده اند، سفارش نمود كه هرگز لحظه اي از ترويج معروف ها و جلوگيري از منكرها چشم بر ندارند، حتي اگر به شهادت كه فوز عظيم يك انسان زميني است ، منجر شود.

جايگاه امر به معروف و نهي از منكر از نعمات بزرگ حضرت احديّت به مسلمانان ،با خاتم پيامبران رسول مكرم اسلام (ص) استمرار يافت و تمامي امامان (ع) يكي پس ازديگري براي امر به معروف و نهي از منكر از سوي خدا منصوب و در خط رسالت قيام كردند و همگي تا يازدهمين امام (ع) يكي پس از ديگري جام شهادت را از دست پست ترين مروّجان منكرات در طول عمر شريفشان نوشيدند.

پس از آن كه امامت و ولايت از جايگاه رفيع ترين معروف ها در مقابل پست ترين منكرها ايستادگي نمود و بستر راستين حركت و بالندگي اسلام تعيين شد و وظيفه هدايت جامعه اسلامي به امامان منصوب از سوي خدا سپرده شد، هر يك از امامان خاندان عصمت و طهارت در زمان خويش تلاش كردند، حافظ جايگاه بلند امر به معروف و نهي از منكر باشند و براي نگهباني از خط امامت و ولايت و انجام دادن تكليفي كه خداوند در هدايت و نگهباني از دين بر عهده آنان نهاده بود، اقدام كنند.

از نظر ائمه بزرگوار دين ارزش نهادن به معروف ها، سنگ زير بناي اسلام و از اركان محوري دين خدا، امر به معروف و نهي از منكر در جامعه هاي بشري است و اهميت آن به حدّي است كه همه شئون ديگر دين نيز از آن متأثرند. از نظر معصومان بسياري از تعاليم و احكام عبادات در پرتو امر به معروف و نهي از منكر به همراه ولايت وامامت مفهوم و ارزش مي يابند و حيات ديني مسلمانان با محور بودن صحيح اين اصل تجلي پيدا مي كند، و اگر رفتار ديني مسلمانان ، پيرامون اين محور نباشد، حيات و رفتارديني در مفهوم واقعي خويش متجلي نمي شود و ارزش مورد نظر خداوند را به دست نمي آورد.

اهميت بنيادين آمران به معروف و ناهيان از منكر، در تحقق شئون همه جانبه اسلام سبب شد كه ائمه بزرگوار دين بر استمرار خط معروف ها بكوشند و با تعرض به آن در هر اوضاعي مقابله كنند.

پس از رسول خدا (ص) سراسر تاريخ صدر اسلام عرصه مقابله امامان با تعرضاتي است كه به ساحت معروف ها شده است و هر يك از امامان بزرگوار شيعه به اقتضاي اوضاعي كه بر روزگارشان حاكم بود، در تعرض به ساحت معروف ها ايستادند، تا از شريعت محمّدي (ص) پاسداري كنند.

دوره حاكميت معاويه و پسرش يزيد، از جهت تعرض به بزرگ ترين معروف ها، از فاجعه آميزترين دوره هاي اسلام است . در اين جاست كه اين دوره سخت و جان فرسا دوره شكستن حريم اهل بيت عصمت و طهارت و هولناك ترين منكر در جامعه تحت سلطه امويان بود. آنان همه امكانات تبليغي و فرهنگي خويش را در جهت تعرض به ساحت اهل بيت به كار گرفتند. نتيجه شيوع اين منكر فاجعه آميز اين شد كه سرانجام در عاشوراي 61 هجري اهل بيت عصمت و طهارت با فجيع ترين وضع قتل عام شدند و جامعه آن روز، حساسيت جالب توجهي به هنگام وقوع اين حادثه نشان نداد و آل الله كه ازمقدس ترين و پاك ترين ناموس خلقت بودند به شهادت رسيدند و يا به اسارت گرفته شدند.

بي توجهي به حقوق اهل بيت : و هتك حرمت خاندان عصمت و طهارت ، دراوج قدرت معاويه و فرزندش يزيد به بدترين شكل رخ نمود و منكر عظيمي شد كه سيماي جامعه آن روزگار را سياه و غم آلود كرد.

به هر تقدير، در دوره امامت سيدالشهدا (ع) جامعه سياسي و طبقه حاكم و هواداران و پيروان آنان سبب عظيم ترين منكر تاريخ اسلام بودند و جفا به اهل بيت را به اوج رساندند.

اباعبدالله الحسين (ع) به منظور پالايش جامعه اسلامي از اين منكر عظيم ، شجاعانه به پا خاست و براي تغيير اوضاع و تطهير جامعه و دين از لوث منكرات ، خون خود و جمعي از بهترين اهل بيت و يارانش را در اين راه نثار كرد و امروز بر يكايك مامسلمانانست كه از ارزش هاي معروف كه ميراث ائمه اطهار: بر جان و دل ما به يادگارمانده است ، محفاظت و پاسداري كنيم و در مقابل منكرات و ترويج كنندگان ايستادگي واز بدن هاي متعهد خود؛ همچون كيسه هاي شن سدي عظيم در برابر مهاجمان داخلي و خارجي بنا كنيم و به همراه يوسف زهرا (س ) كفن بر تن و نيام حيدر كرار بر كف و بااستعانت از كلام خدا قرآن عظيم الشأن قائماً و دائماً در انتظار فرج ظهورش به درگاه خالق يگانه دعا بريم و هر دم ندبه كنيم و بخواهيم : اي قادر متعال ! تو را به آبروي زهراي مرضيه (س ) و تو را به عزّت و افتخار پيشواي شهيدان كربلا (ع) و تو را به جگر پاره پاره امام حسن مجتبي (ع) و به قد خميده زينب كبري (س) و به دست هاي مطهر و از بدن جداي عمويش باب الحوايج ابوالفضل العباس (ع) فرج ظهور مولايمان و سرور و سالارمان را هرچه سريع تر نزديك بفرما تا انتقام خون هاي پاك عزيزان كربلا و ائمه اطهار (ع) را حتي از نواده هاي ناپاك امروزيشان كه جهان معاصر را به خاك و خون كشيانده اند، بگيريم و ان شاء الله در كنار آن يار سفركرده ، جام طهور شهادت را بنوشيم و در شميم عطرآگين رضوان خلد برين الهي ، هم چون پرنده اي به پرواز درآييم .

(يا ايّها الذين امنوا اذا لقيتم الّذين كفروا زحفاً فلا تولّوهم الادبار.)