امام حسين (ع) پس از مذمّت ترك امر به معروف و نهي از منكر و بيان شدت قبح و زشتي زير پا نهادن دستور صريح قرآن درباره عمل به اين اصل اجتماعي و نيز اشاره به وجوب اين دستور الهي و رعايت آن از سوي مردان و زنان با ايمان ، به فلسفه و آثار اين فريضه بزرگ اشاره نموده و مي فرمايد:

«پروردگار دانا نيكو مي داند كه وقتي تكليف امر به معروف و نهي از منكر به نيكويي ادا شود، تكاليف ديگر به آساني ادا خواهد شد. آنچه معروف و محمود است انجام خواهد گرفت ، و آن كردارها كه نكوهيده و ناشايسته اند، متروك خواهند ماند. از بركت امر به معروف ، فرايض دشوار و احكام سنگين به بهانه دشواري و سنگيني از شانه نخواهد افتاد، و در سايه نهي از منكر لذتهاي حرام و معاصي شيرين ، ديگر شيريني و لذت نخواهد داشت و قباحت خود را پنهان نتواند ساخت .

امر به معروف و نهي از منكر دو منادي مجاهد اسلامند كه مسلمانان را به سوي معروف و نيكي ها مي خوانند و از منكرات باز مي دارند. امر به معروف ما را به رد مظالم واحقاق حقوق و مخالفت با ظالم و عدالت اجتماعي و اداي فرايض دعوت مي كند، و نهي ازمنكر ما را از ستم و تعدي و تجاوز و آلودگي ها و پستي ها باز مي دارد.»

در اين جمله ها اباعبدالله الحسين (ع) به فلسفه امر به معروف و نهي از منكر اشاره مي كند و از همين رو، تأمل در اين دستورهاي بزرگ الهي را بر مي انگيزاند و شرح و تبيين آن را ضروري مي سازد.

در فرهنگ و معارف اسلامي ، فريضه امر به معروف و نهي از منكر، از جايگاه و اهميّتي خاص برخوردار است ، به گونه اي كه تمام عبادات ؛ هم چون نماز، روزه ، حج ، جهاد و ديگر احكام و قانون هاي اسلامي در ابعاد و زمينه هاي مختلف به وجود اين اصل ودستور بزرگ ديني ارتباط و وابستگي كامل و تام دارند.

اگر امر به معروف و نهي از منكر به تعطيلي گرايد و اهل ايمان از عمل به اين قانون الهي قصور و تسامح ورزند، نماز و روزه و حج و جهاد و ديگر مقررات و قانون هاي اسلام نيز تعطيل مي شوند و از اعتبار و بقا و تداوم ساقط مي گردند. زيرا با عمل به فريضه امر به معروف و نهي از منكر عبادات و دستورهاي الهي پايدار و باقي مي مانند و چنانچه مردم به خير و نيكي ها دعوت و ترغيب نگردند و از بدي ها و معاصي و گناهان نهي نشوند،

گرايشي نسبت به عبادات الهي ؛ هم چون نماز، روزه ، حج و جهاد به وجود نمي آيد و مقررات و دستورالعمل هاي عبادي ، سياسي ، اجتماعي و اقتصادي اسلام ترويج نمي گردد و جامعه انساني طريق سعادت و رشد و كمال را نمي پيمايد و به اعتلا و اقتدار مادي ،معنوي و دفع موانع و مشكلاتي كه راه هاي سلامت و تكامل جسمي و روحي را مسدود مي سازند و انسان را در لجن زارهاي عفن فساد و تباهي مي افكند، توفيق حاصل نمي نمايد. بنابراين ، تمام عبادات اسلامي و قانون هاي اجتماعي و اقتصادي اسلام موجود بودن خويش را از بقا و تداوم امر به معروف و نهي از منكر مي گيرند و به بركت وجود اين فريضه الهي پايدار هستند.